Israël negeert alle oproepen tot een staakt-het-vuren. De militaire logica regeert. Het doel is en blijft de totale uitschakeling van Hamas. Maar dat kan maanden duren, als het al mogelijk is.
Antony Blinken, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, is dezer dagen weinig te benijden. Overal waar hij komt, krijgt hij de dringende bede Israël tot een staakt-het-vuren te bewegen. Zaterdag drongen zijn collega’s van Qatar, Saudi-Arabië, Jordanië, de Verenigde Arabische Emiraten en Egypte erop aan, zondag was het de beurt aan Mahmoud Abbas, de president van de Palestijnse Autoriteit. Tijdens een ontmoeting in Ramallah, op de westelijke Jordaanoever, zei Abbas dat er dringend een staakt-het-vuren moet komen zodat meer humanitaire hulp de Gazastrook binnen kan.
Maar Blinken is voorlopig niet van plan de Israëli’s onder druk te zetten. Hij blijft ervan overtuigd dat Hamas daar te veel van profiteert. Bovendien beseft hij dat de vraag in Jeruzalem op een koude steen zal vallen. Premier Benjamin Netanyahu wees zondag een staakt-het-vuren opnieuw van de hand. Eerst moet Hamas alle gijzelaars vrijlaten, zei hij. Maar er is meer. Het grondoffensief is in volle gang. Netanyahu en zijn oorlogskabinet zijn niet bereid dat tijdelijk stil te leggen. Ze willen niet toestaan dat de militaire leiders van Hamas de tijd krijgen op adem te komen en zich eventueel reorganiseren.
Guerrillatactieken
Na tien dagen hebben de Israëlische soldaten Gaza-stad omsingeld en beginnen ze aan hun gevaarlijkste opdracht: de stad zoveel als mogelijk ‘zuiveren’ van Hamas-strijders. Want dat blijft het grotere doel van de grootschalige operatie. Hamas moet de controle over Gaza verliezen en de militaire tak moet worden vernietigd.
Sinds het begin van de grondoorlog meldt het leger met de regelmaat van de klok dat Hamas-strijders en -commandanten zijn gedood. Honderden zouden er intussen gesneuveld zijn, al vragen experts in Israël zich af of die gerapporteerde getallen correct zijn. ‘Sommige officieren geloven dat de rapporten over honderden dode terroristen niet voldoende bevestigd zijn’, schrijft Amos Harel, de defensiespecialist van het Israëlische dagblad Haaretz. Hij waarschuwt dat Hamas nog lang niet uitgeschakeld is.
De terreurbeweging gaat zoals verwacht directe confrontaties met het leger uit de weg en kiest voor guerrillatactieken. Naarmate het Israëlische leger dieper Gaza-stad intrekt, wordt de situatie gevaarlijker voor de soldaten. Tot nu blijven de verliezen beperkt, maar hoe langer de oorlog duurt, hoe groter de risico’s op bodybags. Militaire analisten blijven waarschuwen dat Hamas niet onderschat mag worden. De extremistische beweging heeft zich lang kunnen voorbereiden op deze stadsguerrilla en staat veel sterker dan in 2014, toen het Israëlische leger Gaza binnentrok voor een beperktere operatie. Volgens het leger heeft de beweging nu ongeveer 40.000 strijders, in 2014 waren dat er 16.000.
Volgens een Haaretz-journalist die met de Israëlische soldaten mocht optrekken, gaat het leger traag, maar heel systematisch te werk. Ze gebruiken hun immense vuurkracht en worden bijgestaan door de luchtmacht. Maar ondanks dat overwicht blijft de commandostructuur van Hamas functioneren. De focus van het leger zal de komende dagen en weken nog meer verschuiven naar de tunnels waarin de strijders zich schuilhouden. De diepste tunnels kunnen niet vanuit de lucht vernield worden. Het Israëlische leger zal proberen de Hamas-strijders erin op te sluiten.
Wat na Hamas?
De grootste slachtoffers blijven intussen de Palestijnse burgers. Er gaat geen dag voorbij of er sterven honderden Gazanen als gevolg van de bombardementen. Volgens het ministerie van Gezondheid in Gaza zijn er al 9.970 mensen gedood, onder wie 4.000 kinderen. De bombardementen vinden ook plaats in zogenaamd veilig gebied. Zaterdagavond stierven, opnieuw volgens Hamas, 47 mensen toen het vluchtelingenkamp al-Maghazi werd gebombardeerd. Nochtans ligt al-Maghazi in de zone die Israël had aangeduid als vluchtplaats. Dergelijke acties maken dat de woede bij de bevolking alleen maar groter wordt en dat een langetermijnoplossing voor Gaza verder af is dan ooit.
Wie zal Gaza besturen als Hamas uitgeschakeld is? In zijn gesprek met Abbas zei Blinken dat een prominente plaats is weggelegd voor de Palestijnse Autoriteit. Maar is dat een realistisch idee? Bij de Gazanen heeft Abbas al lang geen goede reputatie. Als de Palestijnse Autoriteit door Israël en de VS naar voren wordt geschoven als alternatief voor Hamas, zal Abbas nog meer gezien worden als een verrader. Dat weet hij ook. Daarom zegt hij dat zo’n scenario alleen mogelijk is als onderdeel van een brede tweestatenoplossing.
bron ; De Standaard