Alleen PVV laat huizenmarkt ongemoeid
27/08/12, 12:00
In Aerdenhout ging recent een prachtige villa met rieten dak voor een 1,2 miljoen minder dan de vraagprijs (3,5 miljoen) van de hand. De eigenaar van een prima hoekwoning in de Haagse Houtwijk (vraagprijs 479.000 euro) is inmiddels 80.000 euro gezakt. .
De huizencrisis, die volgens kenners nog lang niet op zijn dieptepunt is, waart als de pest door het land. Er is veel verdriet onder eigenaren die hun huis ver onder de gedroomde verkoopwaarde moeten verkopen. Mensen met een beleggingshypotheek durven nauwelijks meer naar hun overzichten te kijken, zich realiserend dat de waarde van hun beleggingen waarschijnlijk nooit meer in de buurt van de koopprijs van hun woningen zal komen. Of nog erger: forse verliezen op de beleggingen en een flinke waardedaling van de woning, terwijl in de toekomst ook nog rekening moet worden gehouden met een lager pensioen. Een weinig optimistisch stemmend toekomstperspectief.
Bouwvakkers zonder baan
In de bouwwereld zijn inmiddels duizenden bouwbedrijven failliet gegaan. Tienduizenden bouwvakkers raakten de afgelopen jaren hun baan kwijt. Projectontwikkelaars, beleggers en gemeenten zitten met onverkoopbare lappen onroerend goed, die gezamenlijk nog voor een duizelingwekkend bedrag in de boeken staan en waarop fors afgeschreven moet worden. Bij de ooit zo solide banken zien ze ras de zekerheden onder hypotheken en leningen wegsmelten. De huizencrisis is na enkele jaren verworden tot een bloedbad onder bezitters, werknemers en ondernemingen.
De oorzaken liggen deels in de toegenomen welvaart van de afgelopen decennia, niet realistische groeiverwachtingen, de beschikbaarheid van veel geld en een zeer lage rente. De markt zal uiteindelijk wat deze oorzaken betreft corrigerend optreden, en dat doet pijn.
Lage huren in sociale sector
Een andere belangrijke oorzaak is het overheidsbeleid. Ondanks talloze waarschuwingen weigerden opeenvolgende kabinetten de hypotheekrente-aftrek grondig te hervormen en in te grijpen in de sociale huursector. Wat het eerste betreft was de maximale aftrek op bijvoorbeeld de aflossingsvrije of spaarhypotheek de trigger voor een forse stijging van de huizenprijs en een snelle groei van de gezamenlijke schuld. De relatief lage huren in de sociale sector zorgden voor een groeiend aantal mensen die om die reden niet vertrokken naar duurdere woningen. De woningmarkt zit op slot, was de gezamenlijke conclusie van makelaars, hypotheekverstrekkers en belangenorganisaties.
De voor de hand liggende vraag waarom Nederland ondanks een riante belastingregeling voor huiseigenaren nog steeds één van de grootste sociale huursectoren van Europa heeft, wordt in geen enkel verkiezingsprogramma beantwoord. Mogelijk dat het antwoord op die vraag wel komt in het lopende parlementaire onderzoek naar huizenprijzen. Wel is het besef bij vrijwel alle politieke partijen doorgedrongen dat overheidsingrijpen noodzakelijk is om zowel de huur- als de koopsector nieuw leven in te blazen. Er is slechts één partij die alles bij het oude wil laten, de PVV. De partij van Geert Wilders wil de aftrek ongemoeid laten, de huurtoeslag handhaven en geen huurverhogingen boven de inflatie.
Afschaffen hypotheekrente-aftrek
Alle andere partijen stellen voor om de hypotheekrente-aftrek op termijn af te schaffen, dan wel te beperken tot een annuïteitenhypotheek of tot een bepaalde verkoopwaarde. Of een combinatie daarvan. Overigens werd daartoe in het Lente-akkoord al de aanzet gegeven door vanaf volgend jaar de aftrek alleen mogelijk te maken voor nieuwe (annuïteiten)hypotheken, die in maximaal dertig jaar af te lossen zijn. Wat de sociale huursector betreft zullen huurders met hogere inkomens (boven de 33.000 euro) te maken krijgen met verhogingen boven de inflatie, van 1 tot en met 5 procent. Daarnaast doen veel partijen andere voorstellen om de koop- en huurmarkt vlot te trekken.
Of dat op korte termijn zal gebeuren is zeer de vraag. Dat heeft namelijk vooral te maken met vertrouwen. Vooral daar ligt voor het komende kabinet een schone taak.
Trouw.nl