Door bijtellingsgekte wachten nog veel elektrische VW's op hun nieuwe eigenaar
Gerben van der Marel Jeroen Segenhout 06:00
Volkswagen pronkt met het verkoopsucces van zijn elektrische ID.3 in Nederland. Het had die verkoopgolf nodig om milieuboetes te ontwijken en fiscale voordelen veilig te stellen. Veel auto’s staan nu nog bij de dealer.
Een blauwe ID.3 in de leveringstoren van VW in Wolfsburg. Rechts de ID.4. VW zegt Europees marktleider te zijn in elektrische wagens en vergroot dit jaar de productie van de ID-familie. Foto: Ole Spata/DPA
Nederland kreeg half januari een aparte vermelding in het persbericht van Volkswagen en dat zegt wel wat. De Duitsers meldden dat ze het marktleiderschap in de categorie volledig elektrische voertuigen veroverd hebben. Omdat de vertraagde levering van de ID.3’s in het najaar op stoom was gekomen, pakte VW 23% van de taart. In december was de ID.3 de best verkochte e-auto op veel Europese markten, zo ook in Nederland.
Het is een belangrijke auto, omdat die voor Volkswagen symbool staat voor de historische stap van het bedrijf naar een elektrisch tijdperk. In Nederland werden 11.000 stuks van de nieuwe ID.3 verkocht in 2020, zegt een woordvoerder. Alleen op de vijf keer grotere thuismarkt Duitsland wist VW een paar duizend stuks meer te slijten.
In de showroom
Maar op het geclaimde Nederlandse verkoopsucces valt wel wat af te dingen. Uit registratiecijfers van RDW en Bovag (dealers en garagehouders) blijkt dat 18% van de wagens nog op naam staat van dealers of autobedrijven. In totaal gaat het om ruim 2000 voertuigen.
‘Om je vervolgens als pionier op het gebied van e-mobiliteit en klimaatbescherming te profileren, is nogal brutaal’Benjamin Gehrs, auteur Greenpeace-rapport over VW
Een substantieel deel van de uit Zwickau geleverde ID.3’s eindigde dus niet voor de deur van de automobilist, maar in de showrooms. Het is een fenomeen dat Greenpeace onlangs beschreef in een rapport. Om hoge dieselboetes te voorkomen, had Volkswagen er een groot belang bij om voor eind 2020 nog veel e-auto’s te verkopen.
'Brutale pionier'
Auteur Benjamin Gehrs zegt dat VW alles uit de kast heeft gehaald om wagens in de statistieken te krijgen. ‘Het echte schandaal,’ zegt hij, ‘is dat zij meer dan tien jaar lang hebben nagelaten maatregelen te nemen om het gemiddelde CO2-emissieniveau van het wagenpark te verlagen. Daardoor zie je nu een piek in het aantal inschrijvingen van voertuigen op eigen naam en bij dealers. Om je vervolgens als pionier op het gebied van e-mobiliteit en klimaatbescherming te profileren, is nogal brutaal.’
Het is niet illegaal. Met dank aan de Nederlandse markt voorkwam VW volgens Greenpeace €140 mln boete door de voertuigen op de markt te brengen, desnoods in veelvoud bij de dealers.
In Nederland speelt daarbij de gunstigere bijtelling voor elektrische auto's een belangrijke rol. De voordelen voor zakelijke autorijders zijn begin dit jaar verder ingeperkt. Dealers, maar ook leasemaatschappijen hebben extra veel elektrische wagens geregistreerd kort voor de overgangsdatum, om deze auto’s vijf jaar lang met een gunstige bijtelling van 8% te kunnen blijven aanbieden. Van alle ID.3's die Volkswagen nu in Nederland verkoopt, wordt zo'n 90% zakelijk gebruikt.
Makkelijke afzetmarkt
VW had dus vorig jaar ondanks corona een relatief makkelijke afzetmarkt om boetes te voorkomen. De auto's waarvoor de dealers nog kopers moeten vinden, staan op internetportalen als Autoscout24. ‘Het valt ons op dat het aanbod vrij hoog is, het dubbele van andere populaire modellen zoals die van Tesla’, zegt head of operations Rob Schouten van AutoScout24.
‘Het valt ons op dat het aanbod vrij hoog is, het dubbele van andere populaire modellen zoals die van Tesla’Rob Schouten, AutoScout over elektrische VW's
Tegen de achthonderd ID.3’s staan te koop op de website voor gebruikte en nieuwe auto’s. De grootste aanbieders van de (vrijwel) nieuwe elektrische ID.3’s zijn Volkswagen-dealers Muntstad in Utrecht, Vallei in Veenendaal en Van Tilburg-Bastianen in Breda. Ze hebben behoorlijke voorraden die nog aan de man gebracht moeten worden.
In tijden van lockdown is dat niet zo makkelijk. Consumenten konden lange tijd alleen via online bezichtigingen en proefritten aan huis een auto kopen. Daar komt nog bij dat bezitters van de ID.3 klagen over storingen met de elektronica, de navigatie, het gebruiksgemak en over de actieradius. In sommige gevallen leidt dat tot onveilige situaties, omdat de auto stil komt te staan of richtingaanwijzers niet goed functioneren.
Corona vertraagt verkoop
Mogelijk is het risico voor de dealers niet zo groot als VW hen financieel heeft geprikkeld en het verkooprisico heeft overgenomen. Het autoconcern wil daar niets over zeggen. Toen het FD begin vorige maand vragen stelde over de voorraden bij de dealers, meldde een woordvoerder van Volkswagen-importeur Pon dat het afleveren van auto’s door corona ‘aanzienlijk langzamer gaat dan normaal’ maar dat er wekelijks ‘een paar honderd’ elektrische Volkswagens naar klanten gaan.
‘Van modellen waar we hoge volumes van verkopen, zoals de ID.3 en bijvoorbeeld de Polo, houden we altijd een voorraad aan van ruim boven de duizend’
Woordvoerder van VW-importeur Pon
Pon heeft er nog steeds vertrouwen in. 'De afgelopen maanden was de automarkt voor heel Nederland matig', mailt de woordvoerder nu. 'We zijn echter optimistisch over de rest van 2021. De verwachting is dat de automarkt de komende maanden stapsgewijs zal aantrekken en hoger eindigt dan 2020.'
De zegsman van Pon voegt eraan toe dat 'we van modellen waar we hoge volumes van verkopen, zoals de ID.3 en bijvoorbeeld de Polo, altijd een voorraad aanhouden van ruim boven de duizend'. Hij zegt ook dat de auto's die op dealernaam staan, 'diverse bestemmingen hebben'. Zo worden ze ook gebruikt als huurauto en als demonstratiemodel voor proefritten. Daarnaast zijn er auto's die wachten op een startdatum voor een leasecontract.