Oh, Cash, het is het volgende, waar ik op doel:
10 dingen die je moet weten over Israël en bezet Palestijns gebied
De situatie in Israël en het bezette Palestijns gebied is al decennia gaande. Het staat weer volop in de aandacht sinds de gruwelijke aanslag door Hamas van 7 oktober 2023 (met 1400 dode burgers in Israël) en de keiharde represailles door Israël in Gaza (waarbij op het moment van schrijven meer dan 8000 Palestijnse doden zijn gevallen en het Israëlische leger ook nog eens de Gazastrook heeft afgesloten van essentiële goederen zoals water en voedsel). Maar wat bedoelen we met de term bezet Palestijns gebied? Hoe is de situatie daar? En wat doet Oxfam Novib ter plaatse? We leggen het uit in tien punten.
1. De basis: Gaza, Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem
Het bezette Palestijns gebied bestaat uit de Gazastrook (vaak kortweg Gaza genoemd), de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem. Het Palestijnse grondgebied wordt al meer dan vijftig jaar bezet, sinds Israël deze gebieden in 1967 veroverde in de Zesdaagse Oorlog. De 4,8 miljoen Palestijnen in Gaza, de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem merken dagelijks de gevolgen van deze bezetting. Lees hier meer over context en geschiedenis van het bezette gebied.
Gaza is een kleine strook land, grenzend aan Israël, Egypte en de Middellandse Zee. Het gebied is slechts twee keer zo groot als Texel, maar er wonen ruim 2 miljoen mensen. Daarmee is het één van de dichtstbevolkte gebieden ter wereld.
De Westelijke Jordaanoever grenst aan Jordanië en Israël en heeft zo’n 3 miljoen Palestijnse inwoners. Sinds de Oslo-akkoorden uit 1995, als onderdeel van het Midden-Oosten Vredesproces, is het gebied verdeeld in drie districten. In Gebied A oefent de Palestijnse Autoriteit maximale, maar nog steeds niet complete, controle uit over de veiligheid en het burgerlijk bestuur. In Gebied B gaat de Palestijnse Autoriteit wel over het burgerlijk bestuur, maar heeft de Israëlische regering het veiligheidstoezicht. Tot slot is er Gebied C, dat 60% van de Westelijke Jordaanoever beslaat. Dit gebied valt volledig onder Israëlisch veiligheidstoezicht en burgerlijk bestuur.
Oost-Jeruzalem is onderdeel van de Westelijke Jordaanoever. De eeuwenoude stad is in tweeën gesplitst, waarbij het oostelijke gedeelte toebehoort aan de Palestijnen. Israël beschouwt de gehele stad als haar hoofdstad, maar deze claim wordt internationaal niet erkend.
2. Blokkade: Gaza hermetisch afgesloten van de buitenwereld
In 2005 trekt Israël haar troepen terug uit de Gazastrook, maar blijft het wel het luchtruim en het zeegebied controleren. In de praktijk is Gaza dus nog steeds bezet gebied. In 2006 komt in Gaza de Palestijnse beweging Hamas aan de macht. Veel landen, inclusief Nederland, beschouwen deze beweging als een terroristische organisatie.
Als reactie sluit Israël het gebied hermetisch af. Ook buurland Egypte blokkeert de grens met Gaza. Volgens Israël is dit vanwege de nationale veiligheid, maar de internationale gemeenschap veroordeelt deze blokkade, die nu al meer dan vijftien jaar duurt. Volgens de Verenigde Naties is de blokkade zelfs in strijd met het internationaal humanitair recht, omdat de Palestijnse bevolking collectief wordt gestraft. Gaza wordt door de Verenigde Naties ook wel een openluchtgevangenis genoemd , omdat bewoners geen kant op kunnen.
De consequenties zijn enorm. De blokkade heeft de economie totaal verwoest: handel met andere Palestijnse gebieden of het buitenland is niet mogelijk. De meeste mensen kunnen Gaza niet verlaten en zijn dus afgesneden van andere Palestijnen. Ook de humanitaire nood is hoog. Burgers in Gaza hebben onder andere geen toegang tot schoon drinkwater, voedsel, gezondheidszorg en onderwijs.
3. Landroof op de Westelijke Jordaanoever
Op de Westelijke Jordaanoever groeit het aantal illegale Israëlische nederzettingen en Israëlische kolonisten hard. Volgens het internationaal recht zijn deze nederzettingen illegaal. Zowel de Europese Unie als de Verenigde Naties beschouwen die nederzettingen als een obstakel voor de vrede. Toch verlenen de Israëlische autoriteiten ieder jaar weer nieuwe vergunningen voor te bouwen nederzettingen. Ondertussen wonen er ruim 650.000 kolonisten op de Westelijke Jordaanoever, tegenover zo’n drie miljoen Palestijnen.
zie volgende