De eerste persoon die een e-mail ontving van de klokkenluidersorganisatie Football Leaks was António Varela, een columnist bij Record , een van Portugal's drie nationale sportkranten. De boodschap kwam vroeg in de middag van 29 september 2015 aan. Varela, een precieze, waakzame man van begin vijftig, klikte op een link, die hem naar een blogpost bracht die om 17:17 uur was gemaakt die dag. "Welkom bij voetballekken", staat er in het Portugees. "Dit project wil de verborgen kant van voetbal laten zien. Helaas is de sport waar we zoveel van houden verrot en is het tijd om 'genoeg' te zeggen. "Hieronder was een verzameling van voorheen ongeziene documenten met Sporting Lisbon, de achttien keer winnaar van de nationale competitie van Portugal. "Contracten in het Portugees, contracten in het Engels, contracten in het Frans," vertelde Varela me onlangs, in Lissabon. "Ik twijfelde er niet aan. Het waren echte documenten. "
Europees voetbal, dat dit weekend zijn jaarlijkse climax bereikt, met de finale van de Champions League, de meest prestigieuze clubcompetitie van het spel, is een wonder van de sportwereld. Storied-teams zoals Liverpool en Barcelona, ??Bayern München en Juventus, stijgen en dalen. Elk jaar roepen de beste spelers en coaches in nieuwe vormen de essentiële, onnadenkende gratie van het voetbal op.
De zakelijke kant van de sport is echter meer een schilderij van Bruegel de Oude. Sinds 1955 hebben de beste teams uit elk land tegen elkaar gespeeld en dat heeft geleid tot een dichte vermenging van tactieken, vetes en geld. Geld vooral. "Geld scoort doelen", zoals het Duitse gezegde luidt. In tegenstelling tot Amerikaanse sporten, met hun ontwerpkeuzes, salarislimieten en collectieve arbeidsovereenkomsten, is Europees voetbal een achteloze, darwinistische aangelegenheid. Bestedingsregels zijn verbroken. Lonen zijn geheimen. De beste liga's worden overspoeld door Russische oligarchen, soevereine fondsen van het Midden-Oosten en Chinese conglomeraten. Geruchten vliegen. Middlemen gedijen. "Tussen clubs, het is niet alleen dat we elkaar niet vertrouwen", vertelde een directeur van een Europese topclub me. "We verraden elkaar voortdurend." Vorig seizoen, volgens het boekhoudkantoor Deloitte,
De eerste documenten vrijgegeven door Football Leaks hadden betrekking op een controversieel investeringsmodel dat bekend staat als third-party ownership. Een van de manieren waarop clubs geld verdienen is door spelers te kopen en verkopen. TPO, dat zijn oorsprong heeft in Latijns-Amerika, stelt externe partijen in staat een belang te nemen in veelbelovende jonge spelers, in de hoop op een dag van een enorme overdrachtsovereenkomst te kunnen profiteren. (In 2017 werd de Braziliaanse spits Neymar voor ongeveer een kwart miljard dollar door Barcelona verkocht aan Paris Saint-Germain.) Voorstanders van TPO beschrijven het als een vorm van kredietverlening, maar veel fans geloven dat het investeerders te veel controle geeft over het rooster van een club en de vorm van de loopbaan van spelers, door te bepalen wanneer en waar een speler kan worden verhandeld.
In Portugal was een van de felste critici van TPO Bruno de Carvalho, de president van Sporting Lissabon, die het omschreef als "een monster dat naar het voetbal komt." fifa , het wereldwijde bestuursorgaan van voetbal, verbood de praktijk in mei 2015. Maar de contracten die Varela las over voetballekken toonden aan dat Sporting Lisbon een geheime, TPO-achtige overeenkomst was aangegaan met een Angolese club genaamd Recreativo da Caála. "Het was krachtig," zei Varela. "Mensen zeggen één ding, maar ze doen iets heel anders."
Varela's verhaal vulde de volgende dag twee pagina's met Record . Tegen het einde van de week hadden Football Leaks vertrouwelijke contracten geplaatst van FC Porto en Benfica, de grootste teams van Portugal; Olympique Marseille, een toonaangevende Franse club; en FC Twente, van Nederland. Fans ontdekten dat Jorge Jesus, de coach van Sporting Lisbon, een seizoen vijf miljoen euro verdiende - een buitengewoon salaris voor de Portugese competitie - terwijl andere bestanden geruchten bevestigden en verborgen investeerders openbaarden. Samen gaven ze voor het eerst het gevoel voetbal te zien.