Bedankt Dirk, mag hier niet ontbreken imo.
Crucell toch overnameprooi?
De overname van Crucell door het Amerikaanse Wyeth ketste op het laatste moment af. De kans dat Crucell wordt overgenomen zou nu veel kleiner zijn. Maar topman Ronald Brus is het daar niet mee eens.
Crucell kan met nieuw geld de ontwikkeling van een middel tegen gewone en pandemische griep versnellen. Hoe groot is de betekenis hiervan?
De overname van Crucell door het Amerikaanse Wyeth ketste op het laatste moment af. De kans dat Crucell wordt overgenomen zou nu veel kleiner zijn. Maar topman Ronald Brus is het daar niet mee eens.
Crucell kan met nieuw geld de ontwikkeling van een middel tegen gewone en pandemische griep versnellen. Hoe groot is de betekenis hiervan?
“We hebben 70 miljoen dollar gekregen van de Amerikaanse overheid voor het maken van een antistof. We waren hiermee gestart voordat de Mexicaanse griep (‘swine flu’) er was. Het idee erachter was simpel. De mensen die het meest te lijden hebben van griep of influenza zijn 65 jaar en ouder. Dat heeft te maken met hun gezondheid. In Nederland hebben we een policy dat we deze mensen vaccineren. Dat gebeurt eigenlijk in de hele westerse wereld. Een van de problemen met het vaccineren van mensen ouder dan 65 jaar is dat ze een slecht werkend immuunsysteem hebben. Met een vaccinatie stimuleer je het immuunsysteem om antistoffen te maken tegen de griep, maar de oudere mensen hebben de slechtste respons. Over het algemeen werkt het vaccin voor 50 procent bij een ouder individu.”
Dat het niet altijd werkt geldt voor veel geneesmiddelen.
“Ja, maar vaccins werken over het algemeen heel goed. Die zitten tegen de 80 tot 95 procent werkzaamheid aan. Er zijn zelfs vaccins die dicht tegen de 100 procent zitten. Een probleem is ook: elk jaar is de griep anders. Je moet je voorbereiden op hoe een griep er gaat uitzien. Niet uit elke griepvariant is makkelijk een vaccin te maken. Het komt voor dat je een vaccin maakt dat ongeschikt blijkt voor de griep die er dan is. En griep is geen onschuldige aandoening: zowel in de Verenigde Staten als in Europa overlijden per jaar 36.000 mensen aan gewone griep. Wereldwijd sterven tussen de 300.000 en 500.000 mensen per jaar aan de griep. We hebben ons afgevraagd: zou het niet kunnen zijn dat er een universele stof is die je kunt geven aan oudere mensen die helpt tegen alle griepvarianten? Dan maakt het dus niet meer uit of die griep muteert. Wat wij proberen te bewerkstelligen is vergelijkbaar met paracetamol, bijna alle hoofdpijn reageert daarop. Zoiets zou ook bij griep kunnen, een soort universele toepassing van één antistof tegen griep. En wij zijn daar het eerst mee gekomen.”
Wat doet u daarmee?
“We willen het gebruiken om te voorkomen dat ouderen en andere mensen met een hoog risico griep krijgen, en om griep te behandelen. Nu worden er twee middelen gebruikt, Relenza en Tamiflu, die verkorten de duur van de griep van zeven dagen naar zes dagen. Een probleem is ook dat griepvarianten snel resistent worden tegen Tamiflu. Onze universele antistof blijkt tegen allerlei griepvarianten te werken. Wij konden zelfs geen mutant vinden waar het niet tegen werkt. Ook tegen de swine flu werkt het net zo goed. De Amerikaanse overheid maakt zich zorgen over het uitbreken van een pandemie. Een pandemie met de Mexicaanse griep is minder ernstig dan een pandemie met een Spaanse-griepvariant, zoals die uit 1918. De Mexicaanse griep valt nog tegen, is niet zo agressief.”
Maar wanneer kan het middel op de markt komen?
“Een normale procedure neemt altijd vier à vijf jaar in beslag. Een andere procedure is ties hebben een grotere voorspelbaarheid. Bij tumoren is de kans kleiner dan 5 procent, bij infectieziekten kan het 20 tot 25 procent zijn in een vroeg stadium.”
Verwacht u dit jaar nog meer grote orders voor Quinvaxem?
“Het zou natuurlijk kunnen. Ik weet het niet. We kunnen alleen kijken hoe het de vorige keer is gegaan. Toen hebben we wel twee orders vlak achter elkaar gekregen in de laatste maanden van het jaar. In het eerste jaar verkochten we zes miljoen doses, in het tweede jaar tweeëntwintig miljoen en in het laatste jaar veertig miljoen. En dit jaar zal dat meer dan zestig miljoen zijn. De afgelopen periode was er geen prijsdruk. In de nieuwe orders zit wel wat prijsdruk, maar die is ons eerlijk gezegd meegevallen.”
Wanneer gaat u Quinvaxem in India leveren?
“Op dit moment zijn er 72 landen die meedoen. Opmerkelijk is dat die 72 landen armer zijn dan India en dus volledige vaccinatie krijgen voor hun bevolking, maar India niet. We hebben vorig jaar veertig miljoen doses verkocht, de totale markt was tachtig miljoen. Unicef geeft aan dat de marktbehoefte van India zo ergens tussen de vijftig en vijfenzeventig miljoen doses per jaar ligt. Het is een kwestie van een, twee jaar voordat India een goede financiële regeling heeft getroffen om dit soort vaccins te betalen, ofwel door de Indiase staat zelf of door Unicef.”
Kan uw marktaandeel zo hoog blijven?
“Ons marktaandeel ligt nu rond de 50 procent. Maar die markt groeit zo verschrikkelijk hard. De totale behoefte schatten we in 2012 boven de tweehonderd miljoen doses Ik denk niet dat we ons marktaandeel kunnen behouden, maar we groeien met de markt mee. En dit is een vijfvoudig vaccin, wij werken al aan een zesvoudig vaccin.”
Er zijn ook mogelijkheden om zeven- of achtvoudige vaccins te maken.
“Ja, alleen kan dat nu niet op basis van de stoffen die hierin zitten. Eén van die stoffen is pertussis, daar is nog geen zeven- of achtvoudige cocktail mee te maken. Daar kun je moeilijk nieuwe antigenen (moleculen die het afweersysteem opwekken tot het maken van antistoffen) aan toevoegen en zeker niet de dingen die in een zevenvoudig vaccin zitten. We zullen aan het vijfvoudig vaccin een stof toevoegen, dat moet op redelijke termijn kunnen. We timen het zo dat dat samenvalt met het stilvallen van de groei van Quinvaxem. Als we dat beschikbaar stellen, zouden we geen Quinvaxem meer verkopen. De helft van onze omzet bestaat nu overigens uit Quinvaxem.”
U heeft nergens last van de recessie?
“Nee, alleen misschien onze travelvaccinportefeuille. We groeien nog steeds in dit segment, vorig kwartaal zijn we 11 procent gegroeid ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2008. Maar ik weet niet hoe het verdergaat. We willen ons marktaandeel uitbreiden door zelf te verkopen in een aantal van de zeventig landen waar we geregistreerd zijn. We verkopen zelf in acht landen, daar hebben we een marktaandeel van 20 procent. In die andere landen hebben wij distributeurs omdat we daar te klein zijn en is ons marktaandeel 1 à 2 procent.”