Bedrijven misbruiken coronasubsidie: ‘Steungeld nog zelfde dag vergokt’
Bij de overheid zijn meer dan tweehonderd meldingen binnengekomen over mogelijke fraude met coronasteun. Een deel van het subsidiegeld voor noodlijdende ondernemers verdwijnt op buitenlandse rekeningen, wordt contant opgenomen of zelfs vergokt.
Peter Winterman 15-06-20, 03:00 Laatste update: 07:37
In twee maanden tijd heeft de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) 145 meldingen gekregen over fraude met de steunmaatregelen van de overheid. Bij het meldpunt voor banken en accountants – de Financial Intelligence Unit (FIU) – zijn nog eens veertig dossiers verzameld. Uitkeringsinstantie UWV onderzoekt 21 gevallen van gesjoemel met coronasteun.
,,Veel meldingen zijn bij ons binnengekomen via Meld Misdaad Anoniem’’, zegt woordvoerder Elizabeth Palandeng van de Inspectie SZW. Ook kunnen werknemers, boekhouders of familieleden – eventueel anoniem – tippen via een online meldformulier. De meldingen gaan over fraude met de NOW-, TOGS-, en Tozo-regeling van de overheid.
Lees ook
Inge brengt moeLees meder (85) toch terug naar verpleeghuis: ‘Kan dit niet veel langer volhouden’
er
Geen besmettingen in verpleeghuizen waar versoepelde bezoekregeling werd getest
Lees meer
Deze regelingen zijn bedoeld voor ondernemers die door corona in zwaar weer zijn beland. Zo ontvangen 123.000 werkgevers via de NOW-regeling, die begin april werd opengesteld, in totaal 8,7 miljard euro om de salarissen van werknemers door te betalen. Over tientallen werkgevers zijn nu onregelmatigheden gemeld.
,,Sinds een paar weken neemt het aantal meldingen van NOW-fraude toe’’, zegt Hennie Verbeek-Kusters, hoofd van de FIU. ,,Zo zien we bedrijven die al vóór de coronacrisis geen salaris uitbetaalden, maar nu toch NOW-steun hebben ontvangen. Of er staat wel personeel op een loonlijst, maar ondanks de steun wordt helemaal geen salaris overgemaakt.’’
Eén geval: 600.000 euro
Bedrijven die NOW-steun krijgen, moeten in drie maanden tijd minimaal 20 procent omzetverlies hebben. De meldingen bij het UWV gaan over werkgevers die zouden schuiven met hun omzet. Door bepaalde inkomsten ná de steunperiode van drie maanden in de boeken te zetten, houden bedrijven het NOW-voorschot in eigen zak.
De totale omvang van mogelijke fraude met coronasteungelden is nog onbekend. Per geval gaat het meestal om enkele duizenden euro’s. Maar bij de NOW-steun lopen de bedragen flink op: zo is na een FIU-melding voorkomen dat een ondernemer 600.000 euro steungeld kreeg overgemaakt.
Arrestatie
Toen de steunregelingen in maart werden opgetuigd, zei het kabinet er meteen bij dat er gefraudeerd kon gaan worden
Hugo Grimbel du Bois, Rabobank
Hoewel de overheid al meer dan tweehonderd mogelijke coronafraudeurs op de korrel heeft, is er nog maar één verdachte opgepakt voor sjoemelen met steungeld. Op 28 mei arresteert de FIOD (Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst) een 25-jarige man uit Naaldwijk. Hij staat met zijn eenmanszaak ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en kreeg dit voorjaar 4000 euro coronasteun voor de vaste lasten van zijn bedrijfje. Alleen: er gebeurde al een tijd helemaal niets op zijn bedrijfsrekening. Er zijn geen uitgaven en er is geen omzet.
Wat zijn bank wél opvalt, is dat de man de door hem aangevraagde TOGS-subsidie (Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren) contant opneemt op de dag dat het bedrag is gestort. Dat riekt naar bedrog. De FIOD doorzoekt het huis van de man en neemt zijn administratie, computer en telefoons in beslag. De verdachte zit niet vast. Pas als de FIOD genoeg bewijs heeft gevonden, komt hij voor de rechter.
Het is slechts één aanhouding voor fraude met een regeling die al door zo’n 200.000 ondernemers is aangevraagd. Bij elkaar opgeteld kost de TOGS-subsidie de overheid een kleine miljard euro. Aan loonkostenregeling NOW wordt 8,7 miljard euro gespendeerd. Op de bijstandsregeling Tozo (Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandige ondernemers) is al bijna 400.000 keer een beroep gedaan.
,,De overheid heeft heel snel ingegrepen en de subsidiekraan ruim opengedraaid’’, zegt Hugo Grimbel du Bois, hoofd witwassen en intelligence bij de Rabobank. ,,Toen de steunregelingen in maart werden opgetuigd, zei het kabinet er meteen bij dat er gefraudeerd kon gaan worden. Sindsdien zijn ook de banken daar extra alert op.’’
Verdachte transacties
Hennie Verbeek-Kusters, hoofd FIU © FIU