NIEUWS uit de Volkskrant. Let wel nog niet gepubliceerd in vakbladen.
Onderzoek: weerstand tegen corona ebt na tijdje weg.
Een zware tegenslag voor iedereen die hoopte dat de coronacrisis wel met een sisser zou aflopen. Wie een infectie met covid heeft gehad, verliest al na enkele maanden de antistoffen tegen het virus. Dat kan betekenen dat we covid elk jaar kunnen krijgen, net als verkoudheid.
Maarten Keulemans13 juli 2020, 19:04
Het mers-virus: ook al geen blijvertje.Beeld Hollandse Hoogte / BSIP
Bovendien lijkt de ontdekking de nekslag voor het idee dat we zoiets als groepsimmuniteit kunnen opbouwen tegen het virus. Daarbij hebben zoveel mensen weerstand tegen het virus opgebouwd, dat het zich niet meer goed kan verspreiden en de uitbraak vanzelf uitdooft.
Maar de nieuwe ontdekking ‘is opnieuw een nagel aan de doodskist van het gevaarlijke concept groepsimmuniteit’, zoals hoogleraar virologie Jonathan Heeney van de Universiteit van Cambridge het verwoordt tegen de Britse krant The Guardian. ‘Ik kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is dat mensen snappen dat geïnfecteerd raken met dit virus niet iets goeds is.’
Geen goed nieuws
Met collega’s volgde Heeney ruim 90 coronapatiënten en zorgmedewerkers die positief testten op het virus. Zes van de tien ontwikkelden een sterke afweerrespons tegen het virus: hoe zieker ze werden, des te meer antistoffen.
Maar drie maanden later was die respons bij 83 procent van de patiënten alweer weggezakt. De hoeveelheid antistoffen slonk met een factor 23, bij sommige patiënten waren er na drie maanden zelfs helemaal geen immuunstoffen meer te vinden.
‘Dat is geen goed nieuws’, zegt hoogleraar virologie Marion Koopmans (Erasmus MC) in een eerste reactie. ‘Kennelijk is het virus voor het immuunsysteem toch niet zo goed herkenbaar als je wellicht zou denken. Na de eerste blootstelling zakt de immuunrespons vrij snel weg.’
Elk jaar een coronaprik
Dat kan onder meer implicaties hebben voor de zoektocht naar een vaccin, legt Koopmans uit. Want hoewel een vaccin het lichaam een veel sterker alarmsignaal toedient, is het de vraag of een vaccin het immuunsysteem wél in staat van paraatheid kan houden. Dat kan erop uitdraaien dat we elk jaar een prik tegen corona moeten halen, een beetje zoals de griepprik.
Aanwijzingen dat immuniteit tegen covid niet blijvend is, zijn er al langer. Zo zakt ook de weerstand tegen vergelijkbare coronavirussen als het mers- en het sarsvirus na een tijdje weg, en zijn er aanwijzingen dat we verkoudheidscoronavirussen zelfs enkele keren per jaar kunnen krijgen. Bij een proef in Spanje bleek van een groep onderzochte ex-coronapatiënten 14 procent na een paar weken niet meer positief te testen voor antistoffen, terwijl ze dat eerder nog wel waren.
Ander geheugen
Denkbaar is nog dat het immuunsysteem een geheugen overhoudt aan de aanvaring met het virus, zodat een volgende infectie minder ernstig verloopt, hopen de Britse onderzoekers. Een andere mogelijkheid is dat een ander soort afweercellen – de zogeheten T-cellen – de herinnering aan het virus in stand houden en uitvoeren.
Vooral dat laatste is een onderschatte mogelijkheid, denkt hoogleraar immunologie Virgil Schijns (Wageningen Universiteit). T-celimmuniteit is namelijk lastiger te testen dan antistoffen. ‘In het gunstige geval hebben veel mensen al T-lymfocyten die dit virus perfect kunnen opruimen. Dat wordt nu heel belangrijk om aan de weet te komen’, zegt Schijns.
Geen genezend bloed
Als de immuunrespons wegebt, is dat ook slecht nieuws voor pogingen om patiënten te genezen met antistoffen uit het bloed van ex-patiënten. ‘Het idee was dat die mensen een jaar lang bloed doneren. Maar dat gaat misschien wel niet werken’, constateert Koopmans. ‘Als dit klopt, betekent het dat je minder opbrengst hebt en minder patiënten kunt behandelen.’
De Britse bevindingen zijn overigens nog niet officieel in een vakblad gepubliceerd.
De belangrijkste grafieken en kaarten over de uitbraak van het coronavirus in Nederland zetten we voor u op een rij.
Een overzicht van de belangrijkste zaken rondom het coronavirus zijn in ons dossier te vinden.
Nog even dit…
...Het is een gekke tijd waarin we leven. Een periode waarin het heel belangrijk is dat u kunt vertrouwen op wat u leest. Maar hoe weet u wat waar is en wat niet? Wij geloven dat iedereen eerlijk en betrouwbaar nieuws zou moeten krijgen. Want hoe onzeker de toekomst ook is, wij zorgen voor duidelijke en onafhankelijke berichtgeving. Nieuws waar u van op aan kan. Dagelijks gaan er voor u honderden journalisten op pad. Zij onderzoeken, graven dieper en checken alles voordat ze erover schrijven. Zodat u altijd verzekerd bent dat wat u leest ook echt klopt.
De Volkskrant leest u al vanaf 1,75 per week"
Groet, Jonas
MEER OVER GEZONDHEID ZIEKTEN ERASMUS MC JONATHAN HEENEY MARION KOOPMANS NEDERLAND SPANJE THE GUARDIAN MAARTEN KEULEMANS