Waarom Oostenrijkers en Zwitsers zich minder laten vaccineren dan andere Europeanen
Zwitserland, Oostenrijk en de Duitse deelstaat Beieren staan in het rijtje met de laagste vaccinatiegraad van West-Europa. De Duitse onderzoeker Michael Blume probeert het te verklaren.
Bob van Huet 19-11-21, 21:14 Laatste update: 20-11-21, 06:24
De verschillen in vaccinatiepercentages onder Europeanen zijn onderhand best opmerkelijk. In Nederland is 84,7 procent van de bevolking van 18 jaar en ouder volledig gevaccineerd tegen Covid-19. In IJsland is dat 91,4 procent met Denemarken daar niet ver achter met 88,5 procent. Daarna dan Noorwegen met 88 procent. Bewoners van een aantal zuidelijke Europese landen laten zich ook stevig vaccineren: Portugal (91,9 procent van de volwassenen) en Malta (91,8 procent) springen eruit.
Echt afwijkend in het Europese plaatje blijken nu toch Oostenrijk (74,3 procent), Duitsland (80,8 procent landelijk, maar in Beieren 64,8 procent) en Zwitserland (66,5 procent). De Oostenrijkse kanselier Alexander Schallenberg foeterde bij het bekendmaken van een nieuwe lockdown op de ongeveer twee miljoen Oostenrijkers die hardnekkig weigeren het vaccin tot zich te nemen.
De Duitse onderzoeker Michael Blume van de faculteit religieuze studies van het Karlsruher Institut für Technologie (KIT) publiceerde vrijdag een onderzoek naar de verschillen in vaccinatiebereidheid in het Duitse taalgebied. In de krant Süddeutsche Zeitung zet hij de lage vaccinatiepercentages in Zwitserland en Oostenrijk af tegen de zeer hoge in Denemarken. Ook binnen een land zijn er grote verschillen. ,,Italianen die in (de bergregio) Zuid-Tirol wonen willen niet gevaccineerd worden. Duidelijk is dat er een probleem ligt in de Alpenlanden”, aldus Blume.
Eigengereidheid
De verklaring is volgens de onderzoeker een typische eigengereidheid. In de moeilijker bereikbare dalen van het Alpenland zijn in de loop der eeuwen lokaal sterke bestuursvormen gegroeid waarin mensen traditioneel minder geneigd zijn te luisteren naar het centrale bestuur in de hoofdstad. Dat vindt men vaak te ver weg en onvoldoende geïnformeerd over lokale zaken. Daarbij zijn de afgelegen regio's van oudsher een vruchtbaar gebied voor allerlei hardnekkige complottheorieën, inclusief antisemitische. Blume noemt ook de invloed van veel esoterische (spirituele) bewegingen die ontstonden in Zwitserland en Oostenrijk en die vaak liever vertrouwen op de helende werking van ‘de natuur’ dan op medicijnen.
Ook de taal zou een grote rol spelen in de gedeeltelijke afwijzing van het vaccin. In veel Alpenstreken wordt nog steeds in lokale dialecten gecommuniceerd waarbij de gedachte is dat mensen zich niets willen laten voorschrijven in het Hochdeutsch dat in de beleving van elders komt en dus minder te vertrouwen is. Volgens Blume is er in de afgelegen streken bovendien een aloude neiging een vijandbeeld op te roepen in bange tijden. ,,Als de oogst mislukte was het de schuld van heksen, als de pest kwam lag het aan de Joden.” Bij corona willen mensen liever denken dat het allemaal niet zo erg is en dat het een complot is van multinationals en Joden, denkt Blume.