Koffiekamer « Terug naar discussie overzicht

Klimaatdiscussie: opwarming aarde door mens of natuur

39.242 Posts, Pagina: « 1 2 3 4 5 6 ... 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 ... 1959 1960 1961 1962 1963 » | Laatste

Omlaag ↓

rationeel 2 maart 2021 12:28

Zwavelhexafluoride is het sterkste bekende broeikasgas: volgens het vijfde evaluatierapport van het IPCC, het klimaatbureau van de Verenigde Naties, is het aardopwarmingsvermogen van SF6 – over een periode van honderd jaar bekeken – 23.500 keer zo hoog als dat van CO2. Het opwarmend effect van een kilogram SF6 is net zo groot als dat je met een kleine benzineauto vijf keer de wereld rondrijdt. Bovendien breekt het gas heel langzaam af: het blijft gemiddeld 3.200 jaar in de atmosfeer.

rationeel 2 maart 2021 12:29

Een internationaal team van wetenschappers schatte de wereldwijde SF6-uitstoot in 2018 op meer dan 9.000 ton. Vergeleken met koolstofdioxide (34 miljard ton in 2020) is dat relatief laag – maar de SF6-uitstoot is aan het stijgen: tussen 1973 en 2008 is de concentratie ervan in de atmosfeer vertienvoudigd. In 2010 schreef een onderzoeksteam onder leiding van de universiteit van Heidelberg dat 70 tot 80 procent van de wereldwijde SF6-emissies helemaal niet worden geregistreerd, deels omdat veel landen hun gegevens niet aan de Verenigde Naties hoeven te melden.

rationeel 2 maart 2021 12:30

Zwavelhexafluoride wordt gebruikt in schakelinstallaties zoals in transformatorhuisjes en onderstations, belangrijke knooppunten in het hoogspanningsnet. Hier voorkomt het gas gevaarlijke overslagen – vergelijkbaar met bliksem. „We willen graag van SF6 af, maar dat gaat niet van vandaag op morgen,” zegt André Lathouwers, senior onderhoudsstrateeg bij Tennet, netbeheerder van het Nederlandse hoogspanningsnet. „Want het gas is wel een wondermiddel.”

rationeel 2 maart 2021 12:31

Een serieus probleem

Als iets misgaat met nieuwe installaties zonder SF6 heeft de netbeheerder een serieus probleem, voegt Lathouwers eraan toe – en in feite heel Nederland. „Het ergste wat er kan gebeuren is een storing waarbij de stroom kan uitvallen.”

rationeel 2 maart 2021 12:31

Schakelsystemen bevinden zich op knooppunten in het hoogspanningsnet, de zogeheten onderstations. Ze verdelen elektrische energie en schakelen netdelen af in het geval van een kortsluiting. In transformatorhuisjes wordt de spanning verder verlaagd voordat de stroom huishoudens of bedrijven binnen gaat. Ook elke windturbine is op het net aangesloten met een schakelinstallatie.

rationeel 2 maart 2021 12:32

Zwavelhexafluoride is een uitstekende isolator en verlaagt het gevaar van een overslag: als elektronen tegen een SF6-molecuul aanbotsen, worden ze opgevangen en daarmee onschadelijk gemaakt. Daarom zijn belangrijke componenten in deze schakelinstallaties in hun binnenste met zwavelhexafluoride gevuld. Als de schakelinstallatie verder niet in de open lucht staat, maar in een eigen gebouw, zijn alle op hoogspanning staande delen met een omhulling omsloten, die met SF6 is gevuld.

rationeel 2 maart 2021 12:32

Een belangrijke component in zulke schakelinstallaties zijn zogeheten vermogensschakelaars die alle stromen, inclusief kortsluitstromen, kunnen onderbreken. Dat werkt zoals in een meterkast in een huis of woning als een zekering doorslaat. Ook vermogensschakelaars bevatten SF6. „Het zijn cruciale componenten in het net,” zegt Lathouwers. „Als ze het niet doen, kan het donker worden in de stad.”

rationeel 2 maart 2021 12:33

In 2019 meldde de BBC dat in de EU kleine lekken in schakelapparatuur regelmatig grote hoeveelheden SF6 laten ontsnappen. Voor heel het Verenigd Koninkrijk en de EU ging het volgens de BBC in 2017 om zo’n 286 ton. De BBC leidde het cijfer af van de gemeten SF6-uitstoot in Europa – en het feit dat het gas bijna nergens anders meer dan in de elektrische industrie wordt gebruikt.

rationeel 2 maart 2021 12:33

Dat de elektrische industrie een substantiële bron van SF6 in de atmosfeer is, lijkt inderdaad waarschijnlijk: onderzoekers aan de universiteit van Cardiff vonden dat in de Britse elektriciteitsnetten meer dan 1.100 ton van het gas in gebruik is, en dat er jaarlijkse lekkages zijn van zo’n 1,3 procent. Jaarlijks ontsnapt dus meer dan 11,3 ton SF6 alleen al in het VK.

rationeel 2 maart 2021 12:34

Vervangen is niet eenvoudig

„Vermogensschakelaars staan altijd onder een overdruk van 5 of 6 bar”, legt Lathouwers uit. „Er is altijd een kans dat tijdens de volle levensduur ergens een kleine lekkage optreedt.” Vooral bij oudere installaties en met minder goed onderhoud neemt de kans toe. Ook ongevallen kunnen gebeuren: volgens de Cardiff-studie ontsnapte ooit bij een defect in één keer 113 kg SF6.

rationeel 2 maart 2021 12:35

Intern onderzoek van het elektriciteitsbedrijf Eaton toonde aan dat over de hele levenscyclus van het gas en de schakelinstallaties de lekkages tot 15 procent zouden kunnen oplopen, vanaf de productie van het gas en de schakelinstallaties tot het demonteren en opruimen aan het einde. Eaton produceert in Hengelo SF6-vrij schakelmateriaal voor middenspanning.

rationeel 2 maart 2021 12:35

Christian Franck, hoogleraar hoogspanningstechniek aan de ETH Zürich in Zwitserland, begon meer dan tien jaar geleden onderzoek te doen naar alternatieven voor zwavelhexafluoride in de elektrische industrie. Het vervangen is niet eenvoudig, maar nu hangt er verandering in de lucht, zegt Franck: „De industrie is in een optimistische stemming. Er bestaan goede alternatieven.”

rationeel 2 maart 2021 12:36

De energiebedrijven en producenten van schakelmateriaal komen steeds meer onder druk te staan. Want de Europese Commissie stelt nu ook SF6 voor schakelinstallaties ter discussie. De EU is aan de slag gegaan met een nieuwe F-gassenverordening die het gebruik van gefluoreerde broeikasgassen regelt. Een nieuwe versie met een potentieel verbod op SF6 in nieuwe middenspanningsschakelinstallaties wordt verwacht voor eind 2021 of 2022.

rationeel 2 maart 2021 12:36

Er worden nu proefinstallaties met verschillende SF6-vrije alternatieven in Europa geplaatst om ervaring op te doen en te zien welk alternatief voor welke toepassing het beste werkt. Vaak staan ze bij stations met een lager spanningsniveau en met meetapparatuur en de mogelijkheid om bijvoorbeeld gasmonsters te nemen. Ook in Nederland staan en komen er pilots.

rationeel 2 maart 2021 12:37

Met SF6-vrije gasmengsels proberen de netbeheerders om de SF6-ontwerpen te evenaren. „SF6 eruit, alternatief erin – zo werkt het helaas niet”, zegt André Lathouwers. In plaats daarvan moet de hele constructie van de schakelinstallatie worden veranderd – dus ...alle oude installaties... moeten worden vervangen...

rationeel 2 maart 2021 12:38

Het bedrijf GE heeft een SF6-vrij gasmengsel voor hoogspanningsinstallaties onder de merknaam g3 ontwikkeld (Green Gas for Grid). Het is een mengsel van koolstofdioxide, zuurstof en een fluorhoudende stof, een geperfluoreerd nitril. Tennet heeft een pilot met g3 opgezet in het hoogspanningsstation in Meeden, vlak bij Groningen. Netbeheerder Stedin, die voornamelijk in de Randstad opereert, heeft onlangs een hoogspanningsinstallatie met g3 in Middelharnis in gebruik genomen.

rationeel 2 maart 2021 12:38

Maar echt ideaal lijkt g3 ook niet. Volgens de producent, het technologieconcern 3M, heeft het pure fluorhoudende molecuul een aardopwarmingsvermogen van 2.090 – dus 2.090 zo hoog als dat van CO2. Zijn atmosferische levensduur is echter maar 22 jaar (in plaats van 3.200 jaar voor SF6).

rationeel 2 maart 2021 12:39

Ook de Zwitsers-Japans energiegroep Hitachi ABB Power Grids heeft een fluorhoudend alternatief ontwikkeld: AirPlus, een mengsel van zuurstof, koolstofdioxide en een fluorhoudend keton. Dat heeft een aardopwarmingsvermogen van minder dan 1 en breekt binnen 16 dagen af in de atmosfeer. Het AirPlus-systeem is sinds 2015 als pilot in gebruik in een onderstation vlakbij Zürich. Het alternatief heeft echter volgens Lathouwers een groot nadeel: „Het gas vervloeit bij lage temperaturen, zodat het niet toepasbaar is in een buitenopstelling.”

rationeel 2 maart 2021 12:40

Schakelen in vacuüm

Als je helemaal met fluorhoudende moleculen wilt kappen, zijn er nog andere alternatieven: Japanse fabrikanten zoeken naar een ontwerp met alleen CO2 en O2 (zuurstof).

rationeel 2 maart 2021 12:40

Ook worden er andere benaderingen gekozen om het probleem aan te pakken. Op middenspanningsniveau wordt al geschakeld in vacuüm. Zonder SF6 werken is hier makkelijker omdat de spanning lager en het overslagrisico kleiner is. Schakelaars zijn anders gebouwd. Er zit geen gas als ‘blus’-medium tussen de twee hoogspanningscontacten maar een vacuüm, en door de twee contacten van elkaar weg te bewegen kun je een te hoge stroom onderbreken. Naar buiten isoleren moet je dan nog steeds met een gas, zodat de op spanning staande delen niet overslaan naar de behuizing.

39.242 Posts, Pagina: « 1 2 3 4 5 6 ... 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 ... 1959 1960 1961 1962 1963 » | Laatste

Aantal posts per pagina: 20 50 100 | Omhoog ↑

Meedoen aan de discussie?

Word nu gratis lid of log in met uw e-mailadres en wachtwoord.

Direct naar Forum

Markt vandaag

AEX 937,58 0,00 0,00% 21 feb


Germany40^	22.179,70	-0,48%
BEL 20	4.405,39	0,00%
Europe50^	5.441,66	-0,61%
US30^	43.424,20	0,00%
Nasd100^	21.616,30	0,00%
US500^	6.014,32	0,00%
Japan225^	38.152,90	0,00%
Gold spot	2.939,46	+0,13%
EUR/USD	1,0518	+0,40%
WTI	70,19	0,00%