voda schreef op 12 januari 2016 21:29:
Lage olieprijs werkt niet door aan de pomp
Foto: DIJKSTRA BV
door Yteke de Jong
Consumenten en bedrijven profiteren nauwelijks van de lage olieprijs.
Dit is opmerkelijk, want de olieprijs halveerde in het afgelopen halfjaar, van ruim $ 68 per vat naar $ 31,55 op dinsdag.
Dit wordt veroorzaakt doordat het weg- en luchttransport al te grote schommelingen in de olieprijs afdekt, door middel van brandstoftoeslagen of hedges. Dat betekent dat een scherpe daling van de olieprijs pas na verloop van tijd in de tarieven terug is te vinden.
Transport en logistiek Nederland (TLN) stelt dat driekwart van de Nederlandse wegtransporteurs het prijsrisico van brandstof afdekt. „Daardoor is het effect redelijk beperkt”, zegt een woordvoerder van TLN.
Aantikken
Verder is de brandstof niet de grootste kostenpost van de wegtransporteurs. Ongeveer een kwart van de kostprijs wordt uitgegeven aan brandstof en de helft aan loonkosten. Deze zijn vorig jaar gestegen, iets dat relatief meer aantikt bij het wegtransport.
Ook de consument staat met verbazing bij de pomp. Voor een liter benzine moet nog altijd rond de € 1,50 betaald worden, waar dat een half jaar geleden ongeveer € 1,66 was. Dit is een prijsdaling van 10% en bij lange na niet de daling van 50% die bij ruwe olie te zien is.
„De olieprijs werkt niet één op één door, daarom zie je die scherpe daling ook niet terug aan de pomp. De literprijs wordt voor voor een derde bepaald door de olieprijs, de rest door accijnzen, andere opslagen en BTW”, zegt transporteconoom Rico Luman van ING.
Spekkopers
Volgens de econoom zijn vooral de raffinaderijen de spekkopers van de lage olieprijs, omdat zij de ruwe olie bewerken tot diesel, benzine of kerosine. De raffinaderijen zijn weer eigendom van de oliemaatschappijen, die daarmee de dalende olieprijs weer deels compenseren.
De binnenvaart profiteert wel, al is dat effect ook beperkt, stelt de belangenvereniging van de binnenvaart BLN -Schuttevaer. ’Vijftien jaar geleden lag de prijs voor brandstof nog een stuk lager”, zegt directeur Hester Duursema. „De lage olieprijs geeft natuurlijk wel verlichting bij onze achterban, want het gaat wel om rond de 20% of 30% van de totale kosten.”
Ook bij de luchtvaartmaatschappijen ijlt het effect van een lagere olieprijs in veel gevallen pas later na. Allereerst dekken alle luchtvaartmaatschappijen het risico af, door van te voren een gedeelte van de brandstof tegen een bepaalde prijs vast te leggen.
Voorzichtig
Analisten verwachten niet dat de luchtvaartbranche nu massaal gaat inkopen tegen de huidige prijs van $ 32 per vat. Men is zeer voorzichtig en hoedt zich ervoor om zich voor vijf jaar vast te leggen. Bij Air France KLM werkt men twee jaar vooruit.
De Nederlands-Franse luchtvaartmaatschappij dekte in 2015 61% van alle brandstof af, tegen een prijs van $64, aldus de vooruitblik in het jaarverslag over 2014. De olieprijs lag voor een groot gedeelte van het jaar onder deze prijs, dus dat voordeel valt weg.
De rest van de brandstof wordt wel tegen de dagprijs ingekocht. Bij Air France KLM bedragen de totale brandstofkosten tot en met het derde kwartaal van 2015 € 4,8 miljard, een daling van slechts 2,2% ten opzichte van dezelfde periode van het jaar ervoor.
'Tenietgedaan'
„De voordelen van lage olieprijs worden deels tenietgedaan door de hedgeportfolio van luchtvaartmaatschappijen en door de sterkere dollar”, zegt een woordvoerder van KLM.
De lage olieprijs betekent wel dat luchtvaartmaatschappijen investeringen in nieuwe zuiniger vliegtuigen kan uitstellen, omdat de oude vloot nog rendabel is met de huidige lage prijs. KLM profiteert hier van.
Analist Jarrod Collins van UBS bevestigt dat de Europese luchtvaartmaatschappijen niet rijk zullen worden van de lage olieprijs. De Amerikaanse concurrentie kon er wel van profiteren, maar bij de Europeanen zit de dure dollar dwars.
Of ticketprijzen meteen omlaag gaan is, ook niet gezegd. De concurrentie in de luchtvaart is te groot om het verschil helemaal in eigen zak te steken. Collins: „Elke luchtvaartmaatschappij met een prijsvoordeel probeert dit onmiddellijk in de tarieven te verwerken, om zo marktaandeel terug te winnen.”
Bron: DFT premium