FD
MARKTEN
Bedrijven kopen voor miljarden eigen aandelen in
Nederlandse beursfondsen paaien beleggers met het hervatten van inkoopprogramma’s
Rémy Baurichter en Carel Grol
Amsterdam
Na een korte onderbreking vanwege de coronapandemie geven tal van Nederlandse beursfondsen hun aandeelhouders weer een cadeautje door de inkoop van eigen aandelen. ASML, Philips en KPN kondigden aan hun inkoopprogramma te hervatten, Shell voegt zich waarschijnlijk bij hen. Aandeelhouders profiteren, maar critici waarschuwen voor achterblijvende investeringen en slinkende buffers.
Nederlandse beursfondsen volgen met hun inkoopprogramma’s een internationale trend die begonnen is in de VS. Daar startten bedrijven al eerder met forse inkoopprogramma’s omdat de voorspelde winstdaling door corona in veel sectoren uitbleef. In de VS kochten bedrijven uit de S&P 500 in het eerste kwartaal voor $178 mrd aan eigen aandelen in. Dat was 37% meer dan een kwartaal eerder en het dubbele van het tweede kwartaal van vorig jaar, dat wereldwijd in het teken stond van corona.
Bedrijven staan onder druk om de voorzichtige koers van vlak na het begin van de pandemie te laten varen. ‘Naar Amerikaans voorbeeld zal dit meer gaan gebeuren’, zegt Bob Homan, beleggingsstrateeg van ING, over de inkoopprogramma’s aan het Damrak. ‘Het is een iets andere manier om dividend uit te keren. Want de winst per aandeel gaat omhoog.’
Banken en verzekeraars zullen vermoedelijk ook hun dividenden en inkoopprogramma’s hervatten. Zij werden door hun toezichthouders gedwongen het geld in kas te houden, maar afgelopen vrijdag liet de Europese Centrale Bank het verbod op uitkeringen aan aandeelhouders varen. Komende weken presenteren Nederlandse banken hun kwartaalrapporten.
KPN-topman Joost Farwerck meldde gisteren bij de presentatie van de kwartaalcijfers voor €200 mln aan eigen aandelen te willen kopen. Het is voor het eerst sinds 2017 dat het telecomconcern daartoe overgaat.
Het bedrijf volgt daarmee onder andere Philips, dat op maandag bekendmaakte voor €1,5 mrd aan eigen aandelen te willen kopen. Het Eindhovense bedrijf dat zich toelegt op medische apparaten was daar vorig jaar mee gestopt vanwege de uitbraak van het coronavirus. Topman Frans van Houten sprak over een ‘geschikt moment’ om het aandelen- inkoopprogramma nieuw leven in te blazen.
ASML spande tot nu toe de kroon: het technologiebedrijf kondigde vorige week woensdag — naast de tweedekwartaalcijfers — aan tot €9 mrd aan eigen aandelen te willen kopen. Sinds vorig jaar heeft het bedrijf, maker van machines die ingenieuze chips fabriceren, al voor €5,2 mrd aan eigen aandelen ingekocht.
De Vereniging van Effectenbezitters berekende dat ASML, vooral in het huidige tijdperk van ceo Peter Wennink, meer dan €12,5 mrd besteedde aan de inkoop van eigen aandelen. ‘Met de kennis van vandaag kan geconcludeerd worden dat ASML in het verleden aandelen heeft ingekocht tegen relatief lage koersen’, aldus de beleggersvereniging. ‘De tijd zal leren of ASML ook in de toekomst met aandeleninkoop waarde creëert. De opgelopen waardering maakt het aandeel ASML kwetsbaar voor tegenvallers.’
Voor beleggers is het inkopen van eigen aandelen door bedrijven goed nieuws. Een grote koper ondersteunt de beurskoers.
Rémy Baurichter en Carel Grol
En de aandeelhouder die blijft zitten, krijgt een groter deel van de winstuitkering, aangezien er minder aandelen zijn om de winst mee te delen.
Op de langere termijn kan de inkoop van eigen aandelen een negatief effect hebben. Het geld dat bedrijven in eigen aandelen steken, gaat niet naar het ontwikkelen van nieuwe producten. Homan noemt de inkoopprogramma’s dan ook ‘dubbel’. ‘Het inkopen is een krachtig signaal. Maar het geeft ook aan dat er niet genoeg investeringen zijn. En dat bijt weer in de toekomstige winstgroei van bedrijven.’
Inkoopprogramma’s drukken ook het eigen vermogen van bedrijven. Daarmee slinkt dus de buffer voor als het een keer economisch tegenzit. Daarentegen is de rente nu zo laag, dat bedrijven worden beboet wanneer ze veel geld in kas hebben. De vraag die Homan stelt over ASML is dan ook retorisch: ‘Zo’n bedrijf is zó kasrijk, en al monopolist. Wat moet je dan?’
Morgen komt Shell met cijfers over het tweede kwartaal. In een tussentijds handelsbericht, begin deze maand, meldde het olie- en gasbedrijf dat het 20% tot 30% van zijn cashflow uit operationele activiteiten wil teruggeven aan aandeelhouders, hoofdzakelijk in de vorm van de inkoop van eigen aandelen. Thijs Berkelder, analist van ABN Amro, vermoedt dat Shell een eerste tranche aankondigt van tussen de $1 mrd en $1,5 mrd. ‘Maar het zou zomaar kunnen zijn dat de markt al $2 mrd wil zien.’
Het viel hem op dat de koers eigenlijk niets deed op deze aankondiging van Shell. Aanvankelijk steeg de beurskoers, maar aan het einde van de dag sloot het aandeel met een bescheiden verlies. ‘Ik heb de indruk dat het nu belangrijker is geworden om te overtuigen met plannen voor het terugbrengen van CO2, dan via de terugkoop van aandelen’, zegt Berkelder.