Bron: FD
Frankrijk heeft het gehad met zeer grote winkelcentra
De Franse Tweede Kamer is voor een verbod op nieuwe ‘zeer grote’ winkelcentra. De grens voor nieuwe projecten komt met een nieuwe wet op tienduizend vierkante meter te liggen. De maatregel moet behalve het milieu ook de middenstand in de stadscentra beschermen.
Ze zijn veel Fransen een doorn in het oog: de enorme, Amerikaans aandoende winkelparadijzen in de periferie van de steden. De Assemblée Nationale, de Franse Tweede Kamer, haalt nu een streep door deze zogenoemde 'très grandes surfaces'.
Nieuwe projecten voor winkelcentra van meer tienduizend vierkante maken geen kans meer, zo bepaalt artikel 52 van een nieuwe klimaatwet, die vorige week werd aangenomen. De initiatiefnemers hopen niet alleen het milieu te behoeden voor meer reusachtige koopparadijzen, maar tegelijk ook de winkels in de bebouwde kom te steunen.
De grens van tienduizend vierkante meter lijkt erg hoog, omdat het in 80% van de gevallen om kleinere projecten gaat. ‘Deze maatregel is een mes zonder lemmet waarvan het handvat ontbreekt’, zo schamperde dan ook de linkse oppositiepartij La France Insoumise.
Maar de wet belooft meer eisen te stellen aan de plannen voor kleinere winkelcentra. De landelijke commissie voor de inrichting van de commerciële ruimte (CNAC) zal elk project van meer dan drieduizend vierkante meter strenger beoordelen voor een ontheffing wordt verleend. Bepalend wordt de vraag of een project beantwoordt aan de lokale behoeften.
Schoenendozen
Tekenen dat de tijd van de grote ‘schoenendozen’ voorbij is, waren er al eerder. Premier Jean Castex nam vorig jaar zomer een voorschot op dit onderdeel van de klimaatwet met een circulaire. Hierna heeft niet één nieuw megacentrum groen licht gekregen.
Eind 2019 sneuvelde een veelbesproken plan voor een enorm winkel- en pretcentrum in de buurt van het Parijse vliegveld Roissy, dat EuropaCity moest gaan heten. De motor achter dit idee was een combinatie van de Auchan-supermarkten en het Chinese toerisme- en hotelimperium Wanda. Auchan-Wanda stuitte in deze strijd onder meer op verzet van Unibail-Rodamco-Westfield, dat de eigenaar is van Aéroville, een winkelcentrum bij Roissy.
Unibail beet een jaar later zelf in het stof met Val Tolosa; een winkel- en vrijetijdsparadijs van meer dan zestigduizend vierkante meter, dat in de buurt van de zuidwestelijke stad Toulouse had moeten verrijzen. Sinds een negatieve uitspraak van een rechter in december vorig jaar lijkt dit project kansloos.
De CNCC (Conseil National des Centres Commerciaux), een vereniging van winkelcentra, heeft zich gezien het maatschappelijke klimaat niet verzet tegen het principe van het wetsartikel, maar aangedrongen op versoepeling van de regels om bestaande centra - die gemiddeld dertig jaar oud zijn - onder handen te nemen. De eigenaars, zoals de SCC-groep die veertig megacentra bezit, zoeken de toekomst in het het combineren van de winkels met bijvoorbeeld woningen, medische voorzieningen en bioscopen.
Amazon
Het maximum van tienduizend vierkante meter geldt tot grote ergernis van de winkeliersvereniging CDF (Confédération des Commerçants de France) niet voor de distributiecentra van e-commercebedrijven. Amendementen om de bouwhonger van Amazon en anderen aan banden te leggen haalden het vorige week niet.
Volgens de CDF meet de politiek met twee maten, want de klimaatwet zadelt winkels wel op met veel extra regels. Zo is lichtreclame nu gebonden aan eisen voor onder andere de omvang en de intensiteit van het licht.
Hier en daar wijzen critici op het feit dat Nederland en Duitsland wel beperkende maatregelen hebben genomen tegen de bouw van pakhuizen voor e-commerce. Ze vertegenwoordigen nu 1% van het bebouwde oppervlak, maar de groei zit er flink in, volgens de in stedenbouwkunde gespecialiseerde universiteit Gustav-Eiffel.