Deel 3
De wethouder en zijn projectleiderleggen uit: de wetten en regels houden de ontwikkelingen niet meer bij.
De wethouder en zijn projectleiderleggen uit: de wetten en regels houden de ontwikkelingen niet meer bij.
Stratumseind: kaarten die alles kunnen
'City beacons' heten de hoge witte zuilen die verspreid over het centrum van Eindhoven staan. De belangrijkste functie is nu nog bewegwijzering. Op een groot beeldscherm vinden bezoekers een digitale kaart van de stad, die ze desgevraagd de weg wijst naar winkels, restaurants of bezienswaardigheden.
Maar de beacons kunnen veel meer. Bovenin hangen camera's, het ding kan via wifi-tracking de looproutes van voorbijgangers nagaan, hij is uitgerust met webcams, microfoons en speakers. Je kunt er contactloos mee betalen en de zuil meet temperatuur, luchtvochtigheid en de luchtvervuiling.
Vooralsnog wordt maar een klein deel van de mogelijkheden van de beacons benut. De camera's staan uit, net als de microfoons. Er staan nog amper apps op, dus er valt nog niks contactloos af te rekenen. De wifi-tracking staat niet aan. Alleen de stadsplattegrond doet het nu, en een app waarmee de gebruiker een selfie kan maken.
Depla doet het even voor bij de beacon die midden op Stratumseind, de uitgaansstraat van Eindhoven, staat. Hij kiest een filtertje met een gek hoedje, drukt af. En dan blijkt dat de foto, zonder dat daarvoor toestemming wordt gevraagd, direct op een Facebookpagina belandt. 'Dat kan dus echt niet', zegt Depla. 'Daar moeten we wat aan doen! (inmiddels moet de gebruiker toestemming geven voor het plaatsen van de foto, red).'
‘Wij zijn toevallig een stad van nerds, ook in het bestuur. Dus denken we na over de consequenties. In een andere stad denken ze wellicht: “We hebben een mooi systeem, hup, door naar het volgende project“.’• Staf Depla, wethouder Eindhoven
In de toekomst moeten de beacon's wel veel actiever worden ingezet. Tinus Kanters van de gemeente Eindhoven heeft ideeën zat. Hij werkt aan een project om met technologische en sociale innovaties het uitgaanscentrum veiliger te maken. Zijn kantoortje, op de eerste verdieping boven café 'De Oude Rechtbank', staat vol beeldschermen. Hij houdt bij wat op social media wordt gezegd over de straat en krijgt via camera's informatie over geluid en bewegingen van mensen op straat.
De microfoons kunnen registeren als een dronkemansruzie echt uit de hand loopt en automatisch de politie waarschuwen. De camera's kunnen zo worden geprogrammeerd dat ze zelf de beelden analyseren en een seintje geven als ze bijvoorbeeld signaleren dat een groepje mensen aan het vechten slaat. Dan hoef je niet meer iemand voor niks uren naar een beeldscherm te laten staren.
Het liefst zou Kanters de paal ook een geur willen laten verspreiden. 'We weten dat geur invloed heeft op de gemoedstoestand'. Maar toen hij dit idee eerder opperde in de media stuitte hij op veel weerstand. 'Mensen vinden het een ongeoorloofde vorm van beïnvloeding.' Met de lampen in de beacons experimenteert hij al volop. Als de kroegen dicht gaan wordt het licht langzaam feller, als teken dat het tijd wordt huiswaarts te gaan. Ook een vorm van beïnvloeding natuurlijk. Kanters: 'Gek genoeg kregen we daar veel minder reacties over.'
De vele verschillende soorten data die met behulp van de beacons en andere sensoren in de stad kunnen worden vergaard, maken de situatie bijzonder, zegt Depla. Iedere sensor op zich zegt nog niet zoveel over een passerende auto, een restaurantganger of een voetganger op weg naar de kroeg. 'Elk stukje informatie op zich kan anoniem zijn. Maar als je al die losse stukjes bij elkaar legt, komt je toch dicht in de buurt van persoonsgegevens.'
En die gegevens zijn natuurlijk interessant voor ondernemingen. 'Het zijn grote bedrijven waar je dan als gemeente mee te maken krijgt', zegt Depla. 'Ze helpen ons met de hard- en software en willen de data daarvoor terug. Wij zijn toevallig een gemeente vol nerds - ook in het stadsbestuur - en denken over dit soort consequenties na. In een andere stad denken ze wellicht: “We hebben een mooi systeem, hup, door naar het volgende project”.'