ASML niet voor mijn tandarts
Syb van Slingerlandt
Mijn tandarts is onlangs met pensioen gegaan. Jammer, want hij is een hele goeie. Pratend over aandelen vroeg hij mijn advies. Hij weet dat ik ASML het mooiste fonds vind van de beurs van Amsterdam. Toch heb ik hem aangeraden daar niet in te beleggen. Dat is meer iets voor je dochter zei ik!
Ik vergelijk beleggen in aandelen wel eens met een zeereis van Amsterdam naar Zuid-Afrika. Als belegger selecteer ik daarvoor absoluut zeewaardige schepen met een uitstekende bemanning. We varen pas weg als in Amsterdam alle lichten op groen staan. Daarna kan er eigenlijk niets fout gaan. Behalve dan dat je tijdens de tocht knap ziek kan worden. Daarvoor moet je een sterke maag hebben en blijven kijken naar de horizon. En dat is wat ik bij de dochter van mijn tandarts meer zie dan bij hem. Ik heb hem verwezen naar een product waarbij aandelen op de zelfde manier geselecteerd worden als de zeeschepen maar waarbij de kapitein bij een slechte weersvoorspelling een haven opzoekt. Uiteraard wordt daardoor de reis langer en duurder, maar wordt voorkomen dat je langere tijd echt ziek bent en bestaat er de mogelijkheid om zonder veel kleerscheuren van boord te gaan.
ASML, pracht schip met geweldige bemanning
In de periode 1994-2013 verdiende ASML in totaal € 6,7 miljard en werd € 6,6 miljard als last genomen voor research en development. De winst nam toe van € 18 miljoen in 1994 naar € 1.015 miljoen in 2013, en op iedere ingehouden euro winst werd gemiddeld 18,7% per jaar verdiend. Voor aandeelhouders van het eerste uur betekent dit een jaarlijks gemiddeld beleggingsresultaat (koerswinst + dividend) van 22,7%. Ja dat zijn de berekeningen achteraf, net als wanneer je na een vreselijke zeereis aan wal stapt, dan is alle ellende direct vergeten.
Aandeelhouders van ASML hebben ook het een en ander voor hun kiezen gehad. Zware verliezen in de periode 2001-2003. Desondanks ging ASML ook in die periode door met investeren in research en development. Een slecht of onbetrouwbaar management had er misschien voor gekozen om toen winsten te laten zien door te bezuinigen op R&D. De koers zakte van € 51,83 in 2000 naar € 5,67 in 2003. Nou en daarom raadde ik mijn tandarts aan om niet in ASML te beleggen. Hij wil zonder te veel zorgen van zijn oude dag genieten. Zijn dochter daarentegen heeft inkomsten als tandarts en een veel bredere horizon. Voor haar heb ik een strategie die zich in het verleden bewezen heeft, en die enigszins afwijkt van mijn standaard selectiecriteria.
Strategie voor jonge lui
Leg iedere maand wat van je verdiende geld opzij. Zoek prachtige ondernemingen zoals ASML, en beperk je tot een paar ondernemingen die je echt volgt. Reken voor jezelf uit wat je voor dergelijke ondernemingen wil betalen. Onze berekeningen zijn gebaseerd op de rentabiliteit van het eigen vermogen ( wat doet het management met de ingehouden winsten van de aandeelhouders? ). Van tijd tot tijd is de beurs bereid een door jou gevolgde prachtige onderneming te koop aan te bieden voor minder dan de door jou berekende waarde. Koop dan en ga niet wachten tot het aandeel verder zakt. Voor verkoop gelden vergelijkbare regels. Ik kan nu al voorspellen dat na koop het aandeel verder zakt en na verkoop verder stijgt. Dat is part of the business. Van belang is dat de onderneming goed geld voor je verdient zolang het aandeel volgens je berekeningen niet overgewaardeerd is.