Fluitsignaal
11 januari 2010 | Het Financieele Dagblad
Een historisch moment van bescheiden proportie is het: morgen trapt print- en kopieermachineproducent Océ voor de laatste keer het jaarcijferseizoen af. Het bedrijf uit Venlo wordt nog dit kwartaal overgenomen door de Japanse gigant Canon, mits opstandige aandeelhouders, zoals het fonds Orbis, niet alsnog een spaak in de wielen weten te steken. Als thermometer voor de staat van de economie deed Océ de afgelopen jaren overigens nauwelijks dienst. De resultaten van het bedrijf gaven eigenlijk zonder uitzondering vriestemperaturen aan, ook als het buiten het hoofdkantoor in Venlo economisch zomer was. Analisten konden hun voorspellingen voor Océ vaak direct weer in de prullenbak gooien en opnieuw beginnen. Geen fijne start van het jaar. Wat dat betreft zal chipmachinemaker ASML een veel betere indicator zijn voor het Nederlandse bedrijfsleven, wanneer het straks het stokje overneemt van Océ. Hoe ironisch zou het zijn als Océ in zijn laatste kwartaal als beursfonds de verwachtingen verslaat? Dat is niet ondenkbaar, want de lat ligt erg laag. Topman Rokus van Iperen voorspelde het een paar maanden geleden al: het vierde kwartaal zal uitdagend zijn omdat afnemers nog steeds besparen. Analisten rekenen gemiddeld op een kwartaalomzet van ruim euro 700 mln en een operationeel verlies van euro 6,5 mln. Dat geeft Van Iperen aardig wat speelruimte. Ten opzichte van een jaar eerder betekent het een omzetdaling van 12,5%. En in het laatste kwartaal van 2008, toen bedrijven vlak na de val van Lehman plots alles stillegden, wist Océ nota bende nog operationele winst te behalen.
Toch zou het Océ dit keer misschien helemaal niet zo slecht uitkomen om de markt teleur te stellen. Als Bartjens een aandeelhouder van Océ was, ontevreden over het bod van euro 8,60 per aandeel van Canon, dan zou hij goede resultaten namelijk eens uitgebreid aangrijpen om aan te tonen dat de Japanners het bedrijf voor een prikkie inlijven. Wordt er immers niet breed uitgegaan van economisch herstel? En zal het diep gevallen Océ daar dan niet buitenproportioneel van profiteren? Net als zijn collega-ceo's mocht Van Iperen in moeilijke periodes altijd graag oreren hoe het bedrijf 'uitstekend was gepositioneerd als de economie weer aantrekt'. Nu al zien analisten in twee jaar de ebitda van Océ met een kwart oplopen bij een 10% hogere omzet.
Voor Canon en Océ geldt daarnaast dat zij hebben beloofd ergens in het eerste kwartaal een officieel biedingsbericht uit te geven. Wellicht staat daar ook in wat tot nu toe is uitgebleven: de synergieën die Canon precies denkt te halen. Dat is een bedrag waar opstandige aandeelhouder Orbis ook een graantje van mee zal willen pikken.
Al met al wordt het aardig om te zien hoe optimistisch Van Iperen zich morgen vlak voor het laatste fluitsignaal durft uit te laten over de nabije toekomst. Bartjens voorspelt: veel onzekerheid en veel uitdagingen.
Bartjens@fd.nl