BAM is onder topman Joosten een ander bedrijf geworden
Vlak voordat hij de functie van CEO van BAM aannam, werd Ruud Joosten (58) uitgebreid gewaarschuwd dat de baan een groot risico zou zijn voor zijn carrière. Het grootste bouwbedrijf stond er enorm beroerd voor. Maar de schilderszoon was eigenwijs. “Het moet toch wel heel raar zijn wil je dit bedrijf niet winstgevend kunnen maken.”
BAM is onder topman Joosten een ander bedrijf geworden
Foto: Guido Benschop
Nietig voelde Ruud Joosten zich daarboven. Op tweehonderd meter hoog, met zijn helm op, hesje aan, werkschoenen met stalen neuzen aan zijn voeten stond hij op het dak van de gloednieuwe Zalmhaventoren in Rotterdam. Turend naar de andere gebouwen die BAM in de stad allemaal gebouwd heeft.
Een paar maanden later stond hij met dezelfde modderige schoenen in een immense tunnel onder Londen, waar BAM de Thames Tideway Tunnel aanlegt, een “superriool” van 22 kilometer lang en met een diameter van ruim zeven meter. Een grote foto ervan hangt achter zijn bureau in Bunnik, naast die van zijn vrouw en kinderen.
“Diep respect” heeft hij voor de vakmensen. “Als je ziet wat die mensen op die projecten allemaal doen, ongelooflijk!” Die bezoekjes aan bouwplaatsen zijn voor hem de kers op de taart. “Daar krijg ik veel energie van.”
De werkbezoeken vormen een sterk contrast met de eerste maanden die hij voor BAM werkte. Het was alarmfase 1. “Ik ben per 1 september 2020 begonnen. De beurskoers was 1 euro 23”, vertelt hij op zijn werkkamer. Een paar weken ervoor had BAM een recordverlies van 235 miljoen euro over het eerste halfjaar van 2020 gemeld.
Frans den Houter, de CFO van BAM die na het vertrek van topman Rob van Wingerden in 2020 enkele maanden interim-CEO was, had in juli 2020 de afbouw van BAM International al bekend gemaakt. Joosten was officieel nog niet in dienst, maar werd toch geraadpleegd bij die beslissing. “We kunnen niet wachten”, had Den Houter tegen hem gezegd. Joosten stemde in met de ontmanteling. “Ik ben enorm voor snelheid.” Pas tijdens de inval van het OM en de FIOD bij BAM International in oktober 2022 hoorde het bestuur over mogelijke “onregelmatigheden”bij het bedrijfsonderdeel. Het besluit om BAM International af te bouwen was dus al ver daarvoor genomen.
BAM voert Cobouw50-ranglijst aan
Toen Joosten in het voorjaar van 2020 door een headhunter gebeld werd of hij zin had in de hoogste functie bij BAM, was hij er ook snel uit. Hij was de tweede man bij de verfgroep AkzoNobel, achter de Belg Thierry Vanlancker. “Mijn baas was drie weken ouder dan ik. De kans dat ik dan CEO zou worden, was heel klein, want hij deed zijn werk goed.” En ja, Joosten wilde graag CEO worden. “Het geeft vrijheid om te doen wat jij vindt dat de beste weg is voor een bedrijf. Je kunt je eigen agenda samenstellen en uitvoeren.”
“Eerlijke” gesprekken volgden met de raad van commissarissen en met Frans den Houter. Wist hij wel waaraan hij begon? “Instappen op een moment dat het slecht gaat met een bedrijf, is een heel groot risico voor je carrière”, realiseerde Joosten zich. En BAM stond er heel beroerd voor. Toch durfde hij wel. “Als je jong bent en je moet nog carrière maken, stap je d’r niet in.” Joosten was 55 jaar. “Waar het slecht gaat, heb je kans het beter te doen”, dacht hij.
Als je jong bent en je moet nog carrière maken, stap je d’r niet in
Thuis liet hij de gesprekken op zich inwerken en bladerde hij door het groen-oranje jaarverslag. “Ik dacht als je nou hier gewoon met gezond verstand aan begint, dan kan je er heel snel iets moois van maken. Want er zitten wel heel veel sterke elementen in dit bedrijf. Het is marktleider en heeft gigantische skills en fantastische mensen. Dus dan moet het toch wel heel raar zijn wil je dit bedrijf niet winstgevend kunnen maken. Toegegeven: het is ook een bepaalde arrogantie die ik heb.”
Wat hem te doen stond, had hij ook rap voor ogen. Hij las dat Duitsland en België zware verliezen leden. “Da’s dan makkelijk”, dacht Joosten. Duitsland en België zouden in de verkoop gaan.
Als buitenstaander was het een eenvoudige keuze, blikt hij terug. “Ik had geen emotie met die units. Want ik kwam vers binnen. Ik had de mensen nooit in het echt gezien. Er was corona en sprak mensen alleen via Teams.”
De raad van commissarissen had hem de vrijheid gegeven om BAM naar zijn hand te zetten. Dat deed hij. In dertien weken werkte BAM met adviesbureau McKinsey de nieuwe strategie uit en op 18 februari 2021 werd ze gelanceerd.
Het bouwconcern zou zijn “activiteitenportefeuille herstructureren en zich concentreren op markten en projecten waar het de bewezen concurrentiekracht kan benutten en kan voldoen aan de groeiende vraag naar duurzame oplossingen in de bouwsector, terwijl het risicoprofiel van onze projecten aanzienlijk wordt verlaagd”, luidde het persbericht. Joosten had er “vertrouwen in” dat BAM op de goede weg was.
Het nieuws sloeg in als een bom bij de buitenlandse bedrijfsonderdelen. “Dan ontstaan alle normale processen. Eerst de ontkenning, dan rouw en daarna acceptatie”, herinnert Joosten zich.
BAM International is inmiddels bijna ontmanteld. De Duitse bedrijven zijn verkocht. “Duitsland had 700 miljoen omzet. Dat is weg.” BAM bestaat in België nog uit BAM Interbuild, Kairos en BAM FM. “Daar vonden we geen goede koper voor. Die bedrijven houden we gewoon.”
Helemaal klaar is Joosten nog niet met het opschonen en herschikken van BAM. Het “de-risken” van BAM is een “heel taai proces”. “Omdat projecten soms zes tot acht jaar duren. Met name in de civiele hoek.”