Kan Besi hier iets mee/profiteren?
Nieuwe chipfabriek Duitsland moet tekorten helpen terug te dringen
Journalisten in stofvrije kleding maken foto's van chipmachine tijdens een rondleiding in de Bosch-fabriek in Dresden.
De sterk industrieel gefocuste Duitse economie heeft flink te lijden onder de tekorten van computerchips die de laatste maanden zijn ontstaan in de pandemie. Om die reden werd de vervroegde opening van een nieuwe chipfabriek door grootmacht Bosch maandag feestelijk onthaald in Dresden.
De fabriek, die is uitgerust met chipmachines van het Nederlandse ASML, gaat zes maanden eerder open dan gepland. Bosch-topman Volkmar Denner verwacht de eerste chips in juli te kunnen leveren.
Recordinvestering Bosch
Denner zei dat met de bouw van de fabriek €1 mrd is gemoeid, de grootste individuele investering ooit voor de 130-jaar oude veelkoppige onderneming. Het is volgens Denner een sterk geautomatiseerde fabriek waar ‘een nieuwe standaard’ wordt gezet voor de productie van chips.
‘We dragen er met deze fabriek aan bij om de druk op de sector te verlichten’, zei Denner. Maar hij onderstreepte ook dat de fabriek de wereldwijde tekorten nauwelijks zal doen verminderen. ‘Het blijft de komende maanden heel erg krap.’ In lijn met eerdere verklaringen uit de sector zei Denner dat de tekorten tot aan 2022 zullen aanhouden.
Aanhoudende tekorten
De wereldwijde chiptekorten die voortvloeien uit de coronapandemie en lockdowns en specifieke problemen bij toeleveranciers in de VS en Japan, kunnen volgens sommige experts zelfs tot begin 2023 voortduren.
De opening van de fabriek werd opgeluisterd door videobijdragen van politici als kanselier Angela Merkel en Eurocommissaris Margrethe Vestager. Merkel sprak van een prestatie van formaat. Ze zei dat niet alleen de Duitse auto-industrie hard wordt geraakt door de tekorten aan chips maar dat het een rem zet op het algehele economisch herstel.
De productie in Dresden start in juli – een half jaar vroeger dan gepland. Bosch begint met halfgeleiders voor het elektrisch gereedschap. De microchipproductie voor de automobielsector start in september – een kwartaal eerder dan gepland.
De productie in Dresden start in juli – een half jaar vroeger dan gepland. Bosch begint met halfgeleiders voor het elektrisch gereedschap. De microchipproductie voor de automobielsector start in september – een kwartaal eerder dan gepland. Foto: Matthias Rietschel/Reuters
Europese industriepolitiek
In de chipsector wordt een actieve industriepolitiek gevoerd. Het is een belangrijke strategische stap in het opvoeren van de lokale productie en ontwikkeling van halfgeleiders in Europa om de afhankelijkheid van buitenlandse chipleveranciers terug te dringen. Vestager zei dat de regionale productie van halfgeleiders helpt het concurrentievermogen van Europa als ‘bakermat voor baanbrekende innovatie’ te versterken.
Halfgeleiders in de vorm van microchips zijn te vinden in bijna alle hedendaagse technologie, van smartphones tot keukenapparatuur, maar bijvoorbeeld ook in voertuigen in de airbag, het remsysteem of de parkeerassistent. De vraag naar chips naar zal alleen maar toenemen door de verder ontwikkelende digitalisering en automatisering.
Bedrijven gelokt met subsidies
De knelpunten bij de bevoorrading in de automobielindustrie waren voor de Duitse economieminister Peter Altmaier, onlangs aanleiding om hulp te vragen aan Taiwan, ‘s werelds grootste chipproducent. ‘Er wordt koortsachtig gewerkt om deze capaciteitsknelpunten weg te werken’, zei Altmaier vorige week tegen buitenlandse correspondenten in Berlijn. ‘Vroeger maakten we 40% van de halfgeleiders in Europa. Nu is het nog maar ongeveer 14%. Ons doel is om dit quotum weer op te krikken. Dat is waarom we buitenlandse investeerders het hof maken met subsidies. Maar een enkel bedrijf zal de problemen niet kunnen oplossen.’
De Europese Unie heeft van de chipsector onlangs een van de zogeheten Important Projects of Common European Interest (IPCEI) gemaakt. Voor IPCEI-projecten is het geven van staatssteun vereenvoudigd omdat er een ‘gemeenschappelijk Europees belang’ mee is gediend.
Verbonden met internet, datagestuurd en zelfoptimaliserend: Bosch opent in Dresden naar eigen zeggen een van de modernste chipfabrieken ter wereld.
Verbonden met internet, datagestuurd en zelfoptimaliserend: Bosch opent in Dresden naar eigen zeggen een van de modernste chipfabrieken ter wereld. Foto: Matthias Rietschel/Reuters
Autarkie Europa is onzin
Denner zei dat Bosch €200 mln aan Duitse overheidssteun ontvangt voor de fabriek. Hij voegde toe dat staatssteun voor de chipsector wereldwijd ‘gebruikelijk’ is. Hij zei de nieuwe Europese strategische status en het verminderen van de afhankelijkheid van het buitenland toe te juichen. ‘Maar autarkie voor Europa is niet zinvol en niet nastrevenswaardig.’
Bosch zet de fabriek ook in voor de productie van chips voor elektrisch gereedschap maar primair voor de automobielindustrie. Bosch is wereldwijd de grootste toeleverancier voor de autosector. De onderneming produceert zelf halfgeleiders sinds 1958. Even buiten thuishaven Stuttgart heeft Bosch al sinds 1970 een chipfabriek.
Dresden profiteert
Denner noemde Dresden niettemin ‘het hart van de Europese halfgeleiderindustrie’. Een derde van de in Europa geproduceerde chips wordt in de Oost-Duitse deelstaat Saksen gemaakt. ‘De toekomst wordt hier steeds tastbaarder’, zei kanselier Merkel.
‘De nieuwe chipfabriek is goed voor Europa, voor Duitsland, en voor Saksen’, zei de deelstaatpremier Michael Kretschmer. ‘Het zal direct en indirect veel nieuwe banen scheppen in een enorme groeisector.’