'Mark is nooit onverantwoord', zei zijn vriend Leopold Roessingh in oktober 2018 in deze krant. Heine was toen net benoemd als bestuursvoorzitter. Ze kennen elkaar van het bergbeklimmen. Roessingh: 'Mark is georganiseerd en ongelooflijk betrouwbaar.'
De eerste test voor Heine was capital markets day. In november 2018, minder dan twee maanden na zijn aantreden, moest Heine de strategie uitstippelen op een bijeenkomst met bankiers en beleggers. Kort samengevat was zijn boodschap: Fugro moet beter gaan renderen. Naam van de strategie: 'Pad naar winstgevende groei'. Aan het einde van de dag stond de koers 3% hoger.
Sindsdien herhaalde Heine voortdurend dat het beter ging. Bij de halfjaarcijfers afgelopen zomer: 'We rekenen op aanhoudende verbetering van de marktomstandigheden vanaf nu, met hogere volumes en herstellende prijzen.' Bij de trading update in oktober vorig jaar: 'We zien aanhoudend herstel in de meeste van onze business.'
Misschien was dat de crux. Het meeste ging goed - maar niet alles. Steevast waren er losse eindjes. De seismische divisie was structureel verlieslatend, opdrachten vielen wel eens tegen. Bij Fugro, zei ABN-analist Thijs Berkelder, 'is het altijd spannend'.
Fugro kwam in oktober 2016 met de eerste convertible. De beurskoers stond toen op €16. Zou de koers stijgen naar €19,44 of hoger, dan kregen obligatiehouders het recht om hun schuld om te zetten in aandelen.
Alleen daalde de koers afgelopen najaar tot onder de €6. Niemand geloofde nog in die conversie. Fugro zou de schuld moeten aflossen, wanneer die in oktober 2021 afloopt. Maar van welk geld? En als we geen geld was, moest er dan een claimemissie komen?
Zo'n claimemissie is een nachtmerrie voor aandeelhouders. Die krijgen het recht aandelen te kopen tegen een korting ten opzichte van de beurskoers, of dit recht — de claim — te verkopen. Ze worden gedwongen een keuze te maken: opnieuw geld in het bedrijf steken of de claim verkopen en per saldo het belang verkleinen. Nietsdoen betekent verwatering zonder compensatie.
****
En toch: eind vorig jaar leek er een ommekeer bereikt. Tussen oktober 2019 en eind februari verdubbelde de beurskoers tot net geen €11. Fugro had onderdelen verkocht en zou tientallen miljoenen gebruiken om schulden af te lossen. Er kwam weer vertrouwen. Had Heine beleggers toch overtuigd?
Bij de jaarcijfers op woensdag 19 februari maakte Fugro bekend: er komt een herfinanciering. De €190 mln aflossing van de obligatie in 2021 was ineens geen issue meer. Het bedrijf zou de convertible terugkopen.
'Fugro heeft een goed verhaal', zei Heine nog, met de hem kenmerkende nuchterheid. 'We komen uit de crisis en hebben al acht kwartalen een verbeterde winstgevendheid.'
Onderdeel van de herfinanciering was een nieuwe obligatie, van €500 mln. Fugro had daarover al gesproken met beleggers. Het management was op roadshow geweest in Parijs, Londen en Frankfurt. De lening kreeg van Fitch de rating 'B', wat volgens die kredietbeoordelaar gelijk staat aan 'zeer speculatief'.
Op de woensdag de 19e zaten Heine en financieel directeur Paul Verhagen om elf uur 's ochtends in een conference call met analisten van vijf banken. Heine: 'Herfinanciering is uiteraard van cruciaal belang. Er is de afgelopen jaren veel over gespeculeerd. Maar we zijn er nu vroeg bij'
Verhagen: 'We hebben gesproken met en geluisterd naar een flink aantal potentiële investeerders. De feedback was goed.'
Kempen-analist Henk Veerman vroeg: 'Je betaalt ook hoge rentekosten, neem ik aan, over de nieuwe leningen?'
Verhagen: 'We hebben de nieuwe herfinanciering nog niet afgerond, dus ik kan niet speculeren over de rentekosten. Maar die zullen in ieder geval hoger zijn dan waar we nu staan.'
Het leningenboek opende op vrijdag 21 februari, twee dagen na de jaarcijfers. Beleggers konden intekenen. Hoeveel geld wilden ze aan Fugro lenen? En tegen welke vergoeding? Fugro heeft de coupon nooit gecommuniceerd. Bloomberg meldde dat de rente rond de 6% zou komen te liggen.
****
'Goedemorgen. Ook in Nederland is nu iemand besmet met het coronavirus.' Zo begon nieuwslezer Jeroen Tjepkema vrijdagochtend 28 februari het journaal van negen uur. Het was iemand uit Loon op Zand, die in Lombardije was geweest.
'Beurzen beleven rampweek', kopte het FD die vrijdag op de voorpagina. De AEX verloor zes dagen op rij. Wereldwijd kelderen beurzen vanwege toenemende paniek om het virus.
Deze dag zou Fugro de lening afronden. Om 12:30 kwam uit Leidschendam een persbericht. 'Fugro heeft besloten niet om door te gaan met het geplande obligatie-emissie van €500 mln.' Reden: ongunstige marktomstandigheden.
****
De aandelenkoers van Fugro daalde die vrijdag 6,6%. Fugro sloot op €7,19. Nu, twee maanden later, gaat de koers richting de €3. In 2011 was nog ruim €60: in negen jaar is de koers 95% gedaald.
De wereldeconomie is grotendeels stilgevallen. Als gevolg daarvan maakte de olieprijs een duikvlucht. Deze winter kostte een vast Brent nog $70, de voorbije week was dat net iets meer dan $20.
Alle olieconcerns snijden in hun investeringen. Fugro meldde op 6 april een vacaturestop. Het bedrijf bevriest salarissen en zal mensen ontslaan. Pijnlijke maatregelen, 'die nodig zijn als gevolg van de dubbele impact van de covid-19-pandemie en de lage olieprijs', aldus Fugro.
De herfinanciering is voorlopig van tafel. Geen belegger leent geld uit aan een bedrijf in de olie-industrie met wankele financiën. Fugro heeft geen acuut probleem, want terugbetaling van de €190 mln hoeft pas op 26 oktober 2021.
Toch blijft de vraag of het bedrijf zich tegen die tijd wél kan herfinancieren. De consensus is dat de olieprijs nog lang laag blijft. Dat drukt de verdiencapaciteit van Fugro. Waar haalt het bedrijf het geld vandaan om de lening straks terug te betalen?
****
Het Fugrobestuur sprak eind februari intern over een 'coronapremie' op de obligatie. Beleggers wilden meer dan 6% als ze geld uitleenden aan de bodemonderzoeker. Hoeveel meer, wil het bedrijf niet zeggen. Bankiers die de obligatie-emissie begeleidden, willen niet praten. In elk geval zoveel meer dat Fugro dat niet wilde betalen.
Beleggers zijn sceptisch. Had Fugro niet naar de markt moeten komen met een rentepercentage van, bijvoorbeeld, 8%? Op een bedrag van €500 mln betekent dat €10 mln aan jaarlijkse extra rentekosten. Dat is fors, maar anderzijds: nu heeft het bedrijf niets. Heeft Fugro, met andere woorden, zitten beknibbelen?
De converteerbare obligatie van Fugro die volgend jaar moet worden afgelost, handelt op 78 cent. Het effectieve rendement, de yield, staat boven de 20%. Dat weerspiegelt enorme huiver. Obligatiehouders prijzen in dat ze hun inleg niet volledig terugkrijgen.
Vandaag houdt Fugro zijn aandeelhoudersvergadering. Heine zal ongetwijfeld worden gevraagd naar de afgeblazen emissie. 'Hij neemt zijn verantwoordelijkheid', zei Leopold Roessingh over zijn vriend Heine. 'Er is altijd de wil om in de lead te zijn.'
Was de herfinanciering twee dagen vroeger geweest, dan was die ongetwijfeld gelukt. Nu is de toekomst van het bedrijf weer een stuk onzekerder. Roessingh zei nog: in de bergen is Heine duidelijk iemand zijn eigen plannen trekt, en niet per se de populairste routes volgt.
Dat maakt hem tot een getalenteerd klimmer. De komende anderhalf jaar zal hij zal, samen met cfo Verhagen, al die vaardigheden nodig hebben om ook Fugro voor de afgrond te behoeden.