Door toestroom vluchtelingen weet Zweden even niet hoeveel het moet lenen
Carel Grol
Vandaag, 18:25
Update: vandaag, 19:34
'In afwachting van data over migratie'. Dat is de officiële reden dat het agentschap van het Zweedse ministerie van financiën, zijn emissiekalender voor de komende jaren, een week uitstelt. Anders gezegd: Zweden weet niet hoeveel vluchtelingen er in het land zijn en hoeveel er naar verwachting nog komen, dus het land kan geen duidelijke indicatie geven van zijn leenbehoefte voor volgend jaar.
Woensdag zou de 'Riksgälden' zijn emissiekalender bekendmaken. Dat doen veel landen. Niek Nahuis, schuldagent van het ministerie van financiën in Den Haag, hamert altijd op het belang van consistentie en betrouwbaarheid. Beleggers moeten vooraf weten wanneer de Nederlandse Staat naar de markt komt, en met wat voor soort lening. Alleen eind vorig jaar werd de uitgifte van twee kortlopende leningen geschrapt. 'Maar bij voorkeur doen we dat niet', zei Nahuis toen.
Onalledaags
Zweden heeft nog niets geschrapt, maar uitstel van de agenda is onalledaags. Woensdag zou Riksgälden eigenlijk de emissiekalender bekendmaken, met daarin de leenbehoefte voor het staartje van dit jaar, 2016 en 2017. Een dag later komt echter de Zweedse 'Migrationsverket' met de laatste cijfers over het aantal vluchtelingen in Zweden. Het Scandinavische land voert een soepel beleid: dit jaar hebben al 86.000 mensen er asiel aangevraagd. Dat is een record.
'We wisten niet dat het migratiebureau op donderdag met cijfers zou komen', zegt een woordvoerder van de Riksgälden telefonisch vanuit Stockholm. 'We hebben besloten onze eigen kalender daarom door te schuiven. We willen met de juiste getallen komen, en voorkomen dat de prognoses binnen een dag weer zijn achterhaald.'
Stabiel
Nederland heeft dit jaar 40.000 vluchtelingen opgevangen, blijkt uit cijfers van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). Vorige week zei Jeroen Dijsselbloem dat de kosten daarvoor naar de € 1 mrd gaan. Eerder was voor de opvang € 300 mln gereserveerd. Weekblad Der Spiegel meldde afgelopen weekend dat dankzij de kosten voor de opvang van vluchtelingen, Duitsland volgend jaar afstevent op een begrotingstekort.
En Zweden? Het IMF rekent op een begrotingstekort van 0,9% voor volgend jaar. De 'debt to gdp' — oftewel de schuld ten opzichte van de economie — komt uit op zo'n 40%. De rente op de Zweedse tienjaarslening kwam dinsdag uit op 0,7%. En daarmee is het hoe dan ook een van de stabielste economieën in Europa.
Bouw
Vaststaat dat de opvang van de tienduizenden mensen Zweden veel zal kosten. Het land heeft een kleinere economie en minder inwoners dan Nederland, maar neemt vooralsnog beduidend meer mensen op; de kosten zullen hoogstwaarschijnlijk ook hoger liggen dan hier.
Maar er zijn ook 'winnaars' van de humanitaire tragedie die ten grondslag ligt aan de vluchtelingenstroom uit hoofdzakelijk Syrië. Zo meldde het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) dat er de komende vijf jaar 50.000 woningen gebouwd moeten worden, en er duizenden extra banen bijkomen in de bouwsector.
Wie kan daarvan profiteren? Mogelijk is dat BAM, het grootste bouwbedrijf van Nederland. De koers van het Midkapfonds is dit jaar al 78% gestegen, wat BAM in 2015 een van de best presterende fondsen van het Damrak maakt. De voorbije jaren was het echter crisis bij de bouwer uit Bunnik, door de malaise in de markt en verliezen op grondposities. Het bouwen van meer huizen zou goed zijn voor BAM, al is vooral belangrijk dat de marges goed zijn. Juist die waren de laatste jaren vaak flinterdun.