1. Begin van dit beursjaar verscheen er een ‘Bericht van de CEO aan Forum’ naar aanleiding van de sterke daling van de koers van het Galapagos-aandeel in de maand januari 2016. CEO Van de Stolpe sprak zijn vertrouwen uit in de toekomst van Galapagos. Mooi, maar tamelijk ongebruikelijk: de aanleiding, het soort actie op zichzelf en het gebruikte communicatiekanaal.
De reacties waren over het algemeen positief tot zeer positief, de boodschap kon op sympathie rekenen, ook bij mij als kleine belegger. Maar niet iedereen vond het geslaagd. Ook ik niet, achteraf bezien en alles afwegend. Een ongelukkig gekozen ‘niet erkend’ communicatiekanaal (dit forum dus, voor alle duidelijkheid!), het arbitraire en eenmalige karakter van de interventie en de argwaan omtrent de oprechtheid van de boodschap(per) die het opriep.
2. Waarom sprak men zich uit in plaats van te zwijgen en zich geen oordeel aan te matigen over het koersniveau? Waarom werd voorbij gegaan aan de gouden regel dat een bedrijf zich onthoudt van commentaar op de beurskoers? De koers is een zaak van de eigenaren van de vennootschap, niet van de vennootschap zelf. Het maximaliseren van de koers vanuit de onderneming geeft eigenlijk geen pas, uitzonderingen daargelaten. Idealiter moet de externe communicatie gaan om het faciliteren van de oordeelsvorming van (potentiële) aandeelhouders en stakeholders via adequate verstrekking van waardevrije informatie, zodat er een ‘fair value’ van de onderneming in de markt ontstaat of behouden blijft.
3. Begin van deze week gaf Van de Stolpe een radio-interview, nu naar aanleiding van de sterk gestegen koers van het aandeel. Vandaag is een interview verschenen in Het Financieele Dagblad. Kern van de boodschap van de CEO is: een overname is niet aan de orde. Galapagos wil zelfstandig blijven. Het verschil met de situatie begin van dit jaar is dat toen de koers te laag werd geacht en een overname al te gemakkelijk zou zijn. Nu is de koers klaarblijkelijk te hoog opgelopen en is er teveel overnamefantasie in het koers geslopen. Reden om het sentiment te temperen door opnieuw te benadrukken dat Galapagos niet overgenomen wil en kan worden (althans door Gilead, gelet op de gemaakte afspraken).
4. Maar voor de aandachtige luisteraar en lezer valt op dat er licht is tussen beide boodschappen, die binnen één week zijn uitgedragen: van ‘een overname is de jure uitgesloten’ naar ‘een overname is uiteindelijk denkbaar op voorwaarde dat…’. Opnieuw ben ik niet gelukkig met de communicatie over dit zo speculatieve onderwerp. Waarom zoveel haast met een reactie op een maandagochtend vroeg op de radio met slecht ingevoerde presentatoren, waarom alsnog een paar dagen een veel genuanceerder en samenhangend interview afgenomen door een ter zake kundige FD-journalist? Ik kan er slechts naar gissen (was men intern ontevreden over de gang van zaken maandagochtend?), maar hoe dan ook: de aanpak verdient niet de schoonheidsprijs. Ook is het niet fraai dat de CEO aangeeft dat er meer in de markt speelt dan alleen maar overnamegeruchten, maar dat hij niet precies weet of wil zeggen wat er gaande is. Dat soort uitspraken helpt niet om de belegger het idee te geven dat men ‘in control’ is en voorbereid op voor de onderneming bedreigende (of misschien wel positieve) ontwikkelingen.
5. In feite praten we over het ‘investor relations’ beleid van een onderneming en hoe ver dat mag strekken, waar het beïnvloeding van de koersvorming betreft. In de praktijk wordt als de centrale beleidsdoelstelling gezien ‘zodanig communiceren dat koersvorming resulteert in een ‘fair value’ van de onderneming op de beurs’. Op zich bezien is het logisch dat een productontwikkelaar zoals Galapagos een veel actievere IR-beleid voert om de waarde van de onderneming die zit verstopt in de pipeline, voor het voetlicht te brengen. Maar dan moet koersgevoelige uitspraken het wel zeer consistent zijn, vooral als die juist over andere issues dan de pipeline gaan!
En dat nu mis ik op dit moment bij Galapagos, misschien omdat er veel druk op de ketel staat. Dat die druk met name door Gilead wordt veroorzaakt ligt voor de hand. Immers, half Amerika roept dat Gilead nu eindelijk in actie moet komen om de koersval te redresseren. Een of meer overnames is klaarblijkelijk de passende remedie.
6. Bij een grote gevestigde onderneming zijn het voornamelijk de ‘financials’ die voor zich spreken. Men schakelt daar pas een tandje hoger met ‘het managen van de verwachtingswaarde’ als men van plan is om bijvoorbeeld een kapitaalemissie te doen. Dat is te verdedigen omdat de onderneming zelf dan ineens belanghebbende wordt op de kapitaalmarkt. Koersmaximalisatie is immers zeer behulpzaam voor het creëren van een laagdrempelige toegang tot de markt en voor het optimaliseren van de condities waaronder de onderneming zich wenst te financieren. Tot tweemaal toe heeft het bestuur van Galapagos de afgelopen maanden geen mandaat gekregen op de aandeelhoudersvergadering om het kapitaal naar eigen inzicht fors te vergroten (lees: te gebruiken voor een acquisitie). Mogelijk omdat de grote partijen die tegen stemden eerst het plan wilden zien, maar misschien ook wel omdat men het koersniveau op dat moment veel te laag vond om ook maar te denken aan een emissie. En nu het koers vorige week ruim boven € 60 steeg, bleef het stil bij degene die zo graag een emissie wilde doen.
7. Hoe meer je zegt, hoe sneller er inconsistenties in je verhaal sluipen. Dat geldt niet alleen voor politici, maar ook voor CEO Van de Stolpe. Als de uitspraken bedoeld zijn als deel van het onderhandelingsspel met Gilead, dan zou ik liever zien dat die uitsluitend in de boardroom worden gedaan. Dan worden de beleggers in Galapagos tussentijds tenminste niet met mist omgeven.