Den Haag - De markt is onrustig. De donkerste jaren zijn voorbij. De ondernemers op de bouwbeurs zien de vraag voorzichtig aantrekken. “Iedereen is geraakt door de crisis”, zegt marketingman Yvo Hoppers van de Boels Groep. “Hopelijk leeft de hele bouw in 2016 op. Dit jaar kijken de aannemers de kat nog uit de boom. Al heeft 2015 toch duidelijk al een positief randje.”
Boels is als verhuurder van allehande materieel en hulpstukken met 2200 medewerkers actief in negen landen. In Nederland tellen de 110 vestigingen zevenhonderd gezichten.
Hoppers: “Ons bedrijf is gelukkig breed opgezet. We zijn niet alleen afhankelijk van de bouw maar zijn ook sterk in de evenementen. Dankzij de diverse landen zijn de risico’s beter gespreid.”
Ook Boels heeft last gehad van bedrijven die omvielen. Wie niet? Een pleister op de wonde is dat tijdens de crisis bij het mkb – de ruimte om te investeren was klein – de belangstelling voor huren toenam. “Wat is mooier dan huren? Je weet wat je betaalt en kunt dat direct doorfactureren.”
Steigerbouwer Roja heeft afgelopen jaren de buikriem stevig moeten aantrekken. De onderneming startte ooit in Oostvoorne, koos begin jaren negentig voor Delft en begon niet veel later een nieuwe vestiging in Swifterbant. Tot de grote opdrachtgevers behoren Dura Vermeer, Ballast Nedam en Roosdom Tijhuis. Ook van BAM en TBI komt veel werk. Nou ja, tijdens de crisis toch een stuk minder.
“ Voor de crisis hadden we 120 vaste medewerkers en een schil van 250 zzpérs. Nu hebben nog tachtig man vast en honderd tot tweehonderd zzp’ers”, zegt Bink van Reek.
De bedrijfsleider ziet de markt aantrekken. De opdrachten nemen weer toe. Een groei van 10 procent misschien? “Nee, eerder 5 procent. We zijn overal blij mee.”
Terwijl het prijsniveau gezakt is, gingen de eisen aan de steigerbouwer omhoog. Steeds meer aandacht gaat uit naar veiligheid. Ook voor de laagbouw wordt tegenwoordig uitgetekend en berekend.
De personele sterkte van installateur Itho Daalderop is in crisistijd geslonken van driehonderd tot 265 vaste krachten. “De installactiebranche komt altijd achteraan, 2011 was ons beste jaar ooit, 2014 het allerslechtste”, zegt verkoopmanager Arco Knoester. “Wij zorgen efficiënt voor een goed binnenklimaat. Regelen ventilatie, verwarming, warm tapwater en eventueel koeling. Sinds 1 januari is de energie prestatiecoëfficiënt van 0,4 de norm. De slag naar nul op de meter is relatief klein. Veel bouwers bieden daarom als meerwerk nul op de meter aan. Voor ons trekt de markt aan, omdat de ambitieniveaus omhoog gaan en weer meer woningen gebouwd worden.”