Alarm FNV: ’ernstige bedreiging’ voortbestaan Tata Steel
Door THEO BESTEMAN
Updated 47 min geleden
1 uur geleden
in FINANCIEEL
AMSTERDAM - Personeel van staalmaker Tata Steel Nederland vreest sluiting van het complex in IJmuiden. De toezichthouder scherpt de handhaving aan. Werknemers vrezen de intrekking van de vergunning voor de machines die essentieel zijn voor de staalproductie. „De vernieuwing van Tata Steel naar schoner groen staal is de oplossing, dat moet veel sneller”, waarschuwt vakbond FNV in een brandbrief.
De omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied legde eind september weer een last onder dwangsom op, nu voor €100.000. Zonder de vergunning voor de kooksfabrieken, de enige in Nederland, is sluiting van Tata Steel in IJmuiden volgens FNV onvermijdelijk.
,,Er is een zorgelijke ontwikkeling ontstaan. Het nu sluiten van de kooksfabrieken is een zeer ernstige bedreiging voor het voortbestaan van het bedrijf ”, aldus FNV-bestuurder Cihan Lacin. „Dat besef leeft onvoldoende bij werknemers en de regio.”
BEKIJK OOK:
Tata Steel is vergunning oven kwijt door onduidelijkheid risico's
De FNV vreest dat bij een eerder dan geplande sluiting van deze kooksfabrieken Tata Steel Nederland „niet meer economisch rendabel is”. Het opdoeken dreigt van de grootste staalmaker van Nederland, met vorig jaar 6,6 miljoen ton productie voor autobouwers en verpakkers, aldus vakbond FNV. Daarmee strandt de in mei 2021 ingezette ’vergroening’: het plan van het concern, personeel en vakbond om de aloude kolen en gas als hittebron in te ruilen voor energie via waterstof, verkregen van windparken voor de kust van IJmuiden. ,,Ons plan voor groen staal zorgt er juist voor dat de meeste vervuilende installaties waaronder de kooks- en gasfabrieken versneld kunnen sluiten”, aldus FNV’er Lacin en Gerrit Idema, voorzitter van FNV Tata Steel.
Stank
Met waterstof in elektrische ovens zou de gemeten vervuiling van 12,5 megaton CO2, bijna 8% van het Nederlandse totaal, drastisch dalen voor de omgeving van de in 1918 opgerichte Koninklijke Nederlandsche Hoogovens en Staalfabrieken.
FNV-bestuurder Cihan Lacin en Gerrit Idema, voorzitter FNV Tata Steel, waarschuwen: productie groen staal is in gevaar. JEAN-PIERRE JANS
Aangevoerde vermalen kolen worden in Tata’s fabrieken gedestilleerd en omgezet in kooks, dat in de hoogovens als hittebron wordt gebruikt. De fabrieken leveren soms rauwe of ongare kooks. Omwonenden klagen dan over veel stankoverlast van dit niet gelijkmatig verhitte product. Er komt bovendien teer en methaan vrij.
BEKIJK OOK:
Snellere overgang van Tata Steel op waterstof, scepsis bij wetenschap
Omwonenden verenigd in Frisse Wind rapporteerden al honderden incidenten bij Tata. Het RIVM concludeerde in januari dat de uitstoot van giftige PAK-deeltjes en metalen ’grotendeels afkomstig zijn van het Tata Steel-terrein’.
„Niemand hier ontkent dat Tata Steel volgens de regels moeten produceren. Maar voor het perspectief: de geconstateerde overtredingen gaan over 0,02% van het verstookte volume”, aldus Lacin. „Dan straks misschien meteen alles op nul zetten, leidt tot een onvermijdelijk einde van de staalproductie in Nederland.” Die levert volgens Oxford Economics voor €7 miljard aan toegevoegde waarde aan de economie..
"Niemand ontkent dat er milieubelasting is. Daarom moet die vergroening vaart krijgen"
Personeel kwam in 2021 met een eigen plan voor ’groen’ staal met waterstofproductie. Het geldt als redding van het concern. Nederland ondertekende het klimaatakkoord van Parijs en verplicht zich tot drastische verlaging van uitstoot. Tata is de grootste uitstoter. „Niemand ontkent dat er milieubelasting is. Daarom moet die vergroening vaart krijgen. Die verduurzaming moet wel mede worden betaald uit de opbrengsten van het huidig staalbedrijf”, aldus Lacin. Afgelopen jaar boekte Tata Steel, met fabrieken in Heemskerk, Beverwijk en Velsen, een recordwinst van bijna €970 miljoen.
„Plannen en opvolging genoeg bij Tata. Maar er is op het terrein eigenlijk nog geen spade de grond in gegaan”, hekelt Lacin.
Verplichte stappen
Tata Steel zegt voor de totale ombouw vele verplichte stappen te doorlopen. Het werkt voor zijn plannen aan een officiële kennisgeving en milieu-effectrapportage. Daarna kan de vergunning worden aangevraagd bij de provincie. „Tata Steel geeft aan te moeten wachten op de vergunningen. Dat kán gewoon niet, er is haast”, reageert FNV.
In september stak Tata Steel Nederland €65 miljoen in voorbereiding van die waterstofproductie. Het wil voor 2030 tussen de 35 en 40% minder CO2 uitstoten, zo’n 5 megaton. Tata zegt voor €300 miljoen te investeren om uitstoot in de omgeving te beperken.
BEKIJK OOK:
’Tata Steel loopt hopeloos achter met verlagen van uitstoot’
Dinsdag meldde het een overeenkomst met autobouwer Ford. Dat koopt als eerste voor komende jaren al groen staal in, hoewel Tata de fabriek nog moet bouwen. Tata Steel Group-topman T.V. Narendran werkt, na een gesprek vorige week met ministers Jetten (Klimaat) en Adriaansens (Economische Zaken), een opgevraagde business case uit. Daarna bepaalt het kabinet, dat Tata ’een van de meest efficiënte productielocaties van Europa’ noemt, hoeveel staatssteun IJmuiden eventueel kan krijgen. Staal uit waterstof zal namelijk nog jaren meer kosten dan met steenkool gemaakt staal. Tot 2030 blijft er veel CO2-uitstoot.