Verkoop TomTom opeens dichtbij na opvallende uitspraken topman
Rijdt u op een BMW-motor? Dan kunt u, met ingang van vandaag, navigeren met kaarten van TomTom. U hoeft alleen maar de nieuwste versie van de BMW-Motorrad-app te downloaden. 'De combinatie van TomTom's kaarten, software en services biedt BMW Motorrad-rijders een fantastische motornavigatie-ervaring', zegt TomTom-manager Antoine Saucier.
Harold Goddijn, ceo en grootaandeelhouder van TomTom.
Harold Goddijn, ceo en grootaandeelhouder van TomTom.foto: Bart van Overbeeke / Hollandse Hoogte
Goed nieuws kan TomTom gebruiken. Topman Harold Goddijn liet het bedrijf vorige week in verwarring achter, door vrijdag plotseling te zinspelen op een algehele verkoop van zijn in 1991 opgerichte onderneming. Het was een opvallend koerswending. In het verleden stond Goddijn, die ook grootaandeelhouder is, altijd een zelfstandig voortbestaan van TomTom voor.
Bericht uit San Francisco
Duidelijk was afgelopen maanden al dat de navigatiespecialist in een benaderde positie was beland. Vooral doordat Renault, Nissan en Mitsubishi in september voor Google kozen als leverancier. Dat Volvo niet veel later een contract opzegde ten faveure van de Amerikaanse techgigant, maakte het er niet beter op.
Goddijn dacht een uitweg te hebben gevonden door het goed renderende Telematics (vlootbeheer) in de etalage te zetten. Des te verrassender waren zijn uitspraken afgelopen vrijdag. 'Kunnen we het beste onafhankelijk zijn? Kunnen we het beste samenwerken? Het zal tijd kosten om dit uit te zoeken', zei de ceo vanuit San Francisco tegenover het persbureau Reuters.
Deur wagenwijd open
Het ging niet om een verspreking, zo is de stellige overtuiging van analist Martijn den Drijver van NIBC. Hij volgt het bedrijf al jaren op de voet. 'Goddijn weet als geen ander wat de kracht van media is. Hij zet de deur voor mogelijke kopers wagenwijd open.'
De topman voelt niet alleen de hete adem in de nek van Google en Here, de andere grote rivaal die eigendom is van de Duitse auto-industrie. Het zijn volgens Den Drijver ook nieuwkomers, zoals Deepmap en Mapbox, die zich aandienen als kansrijke nieuwe concurrenten. De laatste krijgt ook nog eens ondersteuning van de Japanse investeringsmaatschappij annex techbedrijf Softbank.
Op korte termijn vormen de nieuwkomers misschien nog geen bedreiging, maar wel op de langere termijn. Den Drijver: 'Het kan zijn dat TomTom-oprichters het beter vinden om nu afstand te doen van hun belang.' Goddijn en zijn mede-oprichters bezitten nog altijd meer dan de helft van het navigatiebedrijf, goed voor een beurswaarde van €1,75 mrd.
Bakkerij kopen of gewoon brood
Tot voor kort huldigde Goddijn het standpunt dat de markt behoefte zou hebben aan een krachtige onafhankelijke kaartenaanbieder, naast Google en Here. In dat geval kan TomTom zijn kennis verkopen aan zo veel mogelijk klanten. Voor de afnemers zou een aankoop van TomTom niet opportuun zijn. Het is een gedachte die bijvoorbeeld analist Jos Versteeg van InsingerGilissen wel aanspreekt: 'Als je van brood houdt, kun je dat gewoon bij de bakker kopen. Daar hoef je niet direct een bakkerij voor op te kopen.'
‘Als je brood wil, hoef je niet direct een bakkerij op te kopen.’• Jos Vertseeg, analist InsingerGilissen
Maar volgens strategisch adviseur Maurits Kreijveld moet TomTom dan wel een volwaardig alternatief platform kunnen bieden. 'Zo'n platform moet volop ruimte bieden voor partners om zelf toepassingen op te maken', meent hij. 'De vraag is of TomTom daartoe in staat is.'
VHS- en Betamax-achtige tijden
Met de komst van het autonome autorijden - de zelfsturende auto - zijn volgens Den Drijver 'VHS- en Betamax-achtige tijden' aangebroken, verwijzend naar de periode dat elektronicaconcerns hun kostbare zoektocht ondernamen naar de standaard voor video. 'Iedere keer moet je als bedrijf iets extra's doen om er onderdeel van te worden.'
Een Alleingang van TomTom vraagt daarom een enorme inzet van mensen en middelen. De verkoop van cashcow Telematics klinkt misschien logisch om dit probleem aan te pakken. Maar een deel van de opbrengst - in de markt circuleren overnamebedragen van €700 mln tot €1,4 mrd - zal niet voldoende zijn om de concurrentieslag volwaardig aan te gaan, vreest Den Drijver.
Barclays kan aan de slag
Barclays was al ingehuurd om de verkoop van Telematics te begeleiden, maar de Britse zakenbank kan zich nu opmaken voor een uitbreiding van zijn opdracht. Interesse genoeg. Kandidaatkopers zijn technologiebedrijven als Google en Facebook en platformbedrijven als Uber en Lyft. Zij kunnen door een overname van het Amsterdamse navigatiebedrijf nog een behoorlijke sprong voorwaarts maken bij het autonome autorijden.
Ook autoconcerns, die nog geen eigen navigatiespecialist hebben, zouden al dan niet gezamenlijk een bod kunnen overwegen, zeg maar een herhaling van het Here-scenario. 'Maar de interesse kan evengoed komen uit de hoek van Intel en Samsung', weet Den Drijver. 'Zij schuiven met overnames van respectievelijk Mobileye en Harman ook al een eind op in deze richting.'
FD 6-11-2018 19:00